وبسایت روزنامه امروز خراسان جنوبی
امروز خراسان جنوبی – زنگویی zangoei@birjandtoday.ir
باید خود را بشناسیم. این شناخت است که به وسعت انسان کمک می کند. ما با دیدن و فهمیدن فرازها و فرودهاست که می توانیم به توان و کمبودهای خود برسیم. در این ساحت، بلاها هم معنای رحمت می گیرد چون ما را در رسیدن به شناخت همه جانبه کمک می کند. چون با این شناخت است که می توانیم به افق های متعالی برسیم. من این نگاهِ پروین اعتصامی را که رهبر فرزانه انقلاب در جمع هنرمندان بدان پرداختند را بسیار می پسندم که می گوید؛
هر بلائی کز تو آید رحمتی است
هر که را رنجی دهی آن راحتی است
زان به تاریکی گذاری بنده را
تا ببیند آن رخ تابنده را
تیشه زان بر هر رگ و بندم زنند
تا که با مهر تو پیوندم زنند….
بله، بلاها در این حوزه فکری به ارتقای انسانی منجر می شود و به چاه انداختن یوسف، مقدمه برجاه شدن و رسیدن به عزیزی مصر است پس نه تنها نباید از مشکلات هراسید بلکه باید از دل آن به سوی روشنایی راه زد. استاد فقید؛ حضرت آیت ا… صفائی حائری، که رحمت واسعه حضرت دوست بر او باد، نیز به زیبایی این فراز و فرود را در جان انسان می بیند و بستر برکت یافتنِ انسان می داند و در “جلد سوم کتاب روش نقد” می فرماید: حرکت انسان با درک تضاد در خویش، میان آنچه که هست و آنچه که می تواند باشد، شروع می شود. تضادهای اجتماعی و یا درک تضادها در جامعه، مادام که با این درک همراه نباشند، حرکتی نمی آورند که توجیه می شوند و می پوسند.” اما درکِ درست این اختلاف ها، آدم را به حرکتی وامی دارند که لازمه رسیدن است. چه می پذیریم که همه حرکت ها و رفتن ها شاید به مقصد نرسد اما می دانیم که لازمه رسیدن حرکت و رفتن است.
حضرتِ استاد در دیگر اثرماندگارِ خود، درآمدی بر علم اصول؛ ص ۲۴، نیز نه تنها شکر که کفر را هم از ابزار شناخت می دانند و می فرمایند: شاید این نکته در شروع تأمل، بر انسان سنگین باشد، ولی با تأمل و توجه بیشتر، طبیعی خواهد شد که «شکر» و «کفر» را از «اصول شناخت و معرفت» بشماریم، همان‌طور که «بلاء» و «تمحیص» از اصول معرفت بشمار خواهد آمد. هر فیلسوف و هر دانشمند و تجربه گری، مادام که با بلا و تمحیص همراه نشود، حتی از «تجربه هایش» بهره کامل نخواهد گرفت و شناختش از آیه های طبیعت کامل نخواهد گردید. چون بلا بر «بینش» اثر می گذارد و … .”
و روشن است که در فقد هر موثری، از آثار آن هم خبر نخواهیم داشت و به تبع از فواید آن هم محروم خواهیم ماند و نخواهیم توانست به همه جانبه نگری برسیم که ماموریت انسان مومن است. پس بلا را و حتی کفر را باید چون دره هولناکی در نظر داشته باشیم که باید از آن بگذریم و خود را به قله برسانیم. خداوند هم راه برون رفت را هموار می فرماید منتهی ما باید حرکت کنیم که خود به تاکید فرموده است: ان مع العسر یسری….
