زنان طلبه خراسان جنوبی به دلیل شرایط ویژه استان، وضعیت امنیت منطقه، نقشهای مادری و همسری کمتر میتوانند به فعالیتهای تبلیغی و جهادی بپردازند اما این اتفاق بهصورت مقطعی انجام میشود؛ بر همین اساس تجربیات طلبهها نشان میدهد که هر منطقهای در این استان دارای چالشهای ویژه خود است که از مهمترینهای آن میتوان به خشکسالی، بیکاری، مهاجرت، اعتیاد، طلاق و افزایش زنان سرپرست خانوار اشاره کرد.به گزارش شفقنا، حوزه علمیه خراسان یکی از بنامترین حوزههای شیعی بهشمار میرود. واحد خواهران حوزه علمیه خراسان جنوبی نیز از زیرمجموعههای این حوزه است. در حال حاضر هفت مدرسه علمیه خواهران در هفت شهرستان استان خراسان جنوبی شامل شهرستانهای طبس، بشرویه، فردوس، قاین، زیرکوه، بیرجند و خوسف مدرسه علمیه فعالیت میکنند. در زمینه فعالیتهای واحد خواهران با حوا صحرهگرد، مسئول واحد خواهران حوزه علمیه خراسان جنوبی به گفتوگو نشستیم.
تحصیل ۳۵۹ طلبه زن در خراسان جنوبی
حوا صحرهگرد، مسئول واحد خواهران حوزه علمیه خراسان جنوبی درباره وضعیت آماری طلبهها گفت: کلاسهایمان در سطح دو و سطح سه برگزار میشود. سطح سه در سال تحصیلی ۹۵-۹۴ شروع به فعالیت کرد. در این سطح رشته علوم قرآنی با حدود ۹ طلبه در سال تحصیلی گذشته برپا شد. در حال حاضر حدود ۳۵۰ طلبه سطح دو در حال تحصیل هستند. سطح یک مجزا نداریم و طلبهها بهصورت پیوسته پنج سال تحصیل میکنند و به آنها سطح دو میدهیم.
تابستان؛ فصلی برای تبلیغ
او با بیان اینکه زنان طلبه بیشتر فعالیتهای علمی- آموزشی را پیگیری میکنند، افزود: تعداد واحد درسی و حجم کتب درسی خواهران به تناسب شرایط زنان بیشتر است؛ در نتیجه بیشتر وقتشان طی سال تحصیلی، صرف آموزش و مطالعه میشود. در تابستان طلبههای پایه سوم به بالا یا طلبههای فارغالتحصیل از سطح دوم، بیشتر بحثهای تبلیغی در نهادهای مختلف مانند ادارات، بسیج، سازمان تبلیغات اسلامی و آموزش و پرورش را انجام میدهند یا در نشستها، اردوهای جهادی، اردوهای راهیان نور یا برنامههایی که نیاز باشد بهعنوان مبلغ حضور مییابند. اگر همسران این زنان نیز طلبه باشند، طرحی برای اعزام خانواده طلاب داریم که مرد و زن بهعنوان طرح هجرت به روستاهای دورافتاده میروند.
زنان بهصورت مقطعی به اردوهای جهادی میروند
مسئول واحد خواهران حوزه علمیه خراسان جنوبی درباره اردوهای جهادی زنان طلبه تصریح کرد: زنان طلبه در قالب اردوهای جهادی بهصورت مقطعی به روستاهای دورافتاده میروند و به شکلی نیست که یک زن چند ماه در آن روستا بماند.
حمایت حوزه از طلبههایی که در محل زندگی خود فعالیت میکنند
صحرهگرد با اشاره به چگونگی رفع نیاز حضور زنان در آن مناطق اظهار کرد: خلأ حضور زنان برای آموزشهای دینی و سبک زندگی را با حضور مقطعی آنها جبران میکنیم. از طرفی طلابی داریم که ساکن آن مناطق هستند که میتوانیم با توانمند کردن این افراد و انگیزهسازی در آنها به اهداف مدنظر خود در آن مناطق محروم و دورافتاده برسیم. معمولاً طلاب مدارس علمیه شهرستانها از مناطق اطراف هستند که هرکسی در محل سکونت خود اقدامات تبلیغی انجام میدهد.
مسائل دینی و اجتماعی؛ سرفصلی برای پژوهشها
او در مورد اقدامات پژوهشی واحد خواهران حوزه علمیه خراسان گفت: پژوهشها معمولاً در حوزه مسائل دینی و اجتماعی است. پژوهش اجباری زنان طلبه، نگارش پایاننامه است که اگر بخواهند سطح دو حوزه را بگیرند باید پایاننامه را بنویسند. شرایط پایاننامه این است که موضوعشان تکراری نباشد، بهروز و تا حد امکان کاربردی باشد. طی ایام تحصیلشان نیز واحد پژوهشی را هر سال میگذرانند که جزو دروس مهارتی است. به اقتضای همان درس، میتوانند روی موضوعات مختلف بحث کنند اما اغلب مباحث، دینی و بعضاً اجتماعی است که میتوانند چه بهصورت میدانی چه بهصورت کتابخانهای انجام دهند. در زمینه پژوهش، هنوز به سطحی که انتظار میرود، نرسیدهایم. رویکرد اداره پژوهش مرکز خراسان این است که به کاربردیشدن پژوهشها دست یابیم. صد درصد به این سطح نرسیدهایم اما تا حدودی، موضوعات کاربردی هستند.
اعتیاد در مناطق مرزی و تلفیقی، طلاق و تربیت فرزند از مشکلات خراسان جنوبی است
مسئول واحد خواهران حوزه علمیه خراسان جنوبی درباره مسائل زنان استان خراسان جنوبی بیان کرد: مسائل زنان و خانواده در مناطق مختلف متفاوت است. بهطور مثال در مناطق مرزنشین به دلیل وجود محرومیتها و تلفیقی بودن منطقه، مشکلاتی مانند اعتیاد وجود دارد؛ زیرا منطقه مرزی و تلفیقی است. در برخی مناطق بحث طلاق تاحدودی بیشتر مطرح است؛ البته رشد طلاق در استان ما نسبت به کشور پایین است. گاهی نیز بحثهای تربیت فرزند که باید به نحو احسن صورت بگیرد و سبک زندگی اسلامی، رعایت نمیشود. عدم ثبت ازدواج و چندهمسری در استان رواج چندانی ندارد که بخواهیم آن را بهعنوان یک مشکل اساسی خانوده در استان مطرح کنیم ولی در برخی مناطق بهویژه مناطق مرزی و تلفیقی احتمال وجود آن میرود اما نه به حدی که بتوان بهعنوان یک مشکل اساسی از آن نام برد.
حضور طلاب در مهدکودکها، مدارس، دانشگاهها و خوابگاهها
او ادامه داد: در ۲ سال اخیر با استفاده از طلاب جوانی که توانایی ارتباطگیری با کودکان را دارند، وارد مهدکودکها شدیم و آموزشهای لازم به کودکان ارائه میشود. تا جاییکه اقتضائات آموزش و پروش اجازه دهد، در بحث دبستان و جشنهای تکلیف نیز فعالیت خوبی صورت میپذیرد. همچنین در دانشگاه در سال گذشته تحصیلی حدود ۵۰ نفر زن مبلغ در خوابگاههای دانشجویی شهرستان بیرجند فعالیت میکردند. از سویی تعدادی از زنان با تحصیلات حوزوی و دانشگاهی در دانشگاهها بهعنوان استاد بهکارگیری شدند. همچنین پیگیر حضور یک مبلغه در اردوهای جهادی دانشجویان هستیم.