وقتی اولین تصفیه خانه شیمیایی آب کشور با ۱۵۰ میلیارد ریال اعتبار احداث، در بیرجند افتتاح شد، گمان ها به یقین بدل می گشت که آری، مطالبه قدیمی و به حق مردم برای نوشیدن اب شیرین از لوله های آب شهری محقق شده است. شهری که وقتی مردم بزرگترین شهرهای کشور از تلمبه های آب ، سطل سطل آب منزلشان را فراهم می کردند، سیستم مدرن لوله کشی اب داشت و مردمانش آبی گوارا را آسان می نوشیدند.
پس از افتتاح این بزرگترین و اولین تصفیه خانه شیمیایی ،طولی نکشید که طعم آب، واقیعیت های دیگری را فاش کرد و حالا دیگر بار باز بیرجندی ها، مقابل ایستگا ه های تصفیه آب می ایستند و ظرف پر می کنند یا دستگاه خانگی تصفیه آب جز جدانشدنی وسایل آشپز خانه شان است.
قرار بود با این پروژه تصفیهی آب، بخشی از نیاز آب شرب شهر بیرجند با حذف فلزات سنگین وسخت تامین ، منابع تامین آب به تصفیه خانه و مخازن توزیع آب شهر متصل و به طور یکنواخت از لحاظ کمی و کیفی توزیع شود ولی حالا مشکلات دیگری سدی نسبتا بزرگ مقابل طرح تولید آب شیرین ساخته اند. مشکلاتی که هرچند قبل از این پیش بینی شده بود اما پیش بینی هم نمی تواند با خود پول بیاورد یا پول بسازد.
کارشناسان اعلام کرده اند که کیفیت ویژه شیمیایی و میکروبیولوژیک منابع زیرزمینی تامین آب شهر بیرجند به دلیل ساختار زمین شناسی منطقه، ضخامت بالای رسوبات آبرفتی که شهر بر روی آن قرار گرفته و برداشت های مستمر و روز افزون از این منابع به علت افزایش جمعیت، سبب گردیده شاخص های کیفی آب، از حدود مطلوب فاصله بگیرد. آب خام ورودی به تصفیه خانه بیرجند، که از منابع آب زیرزمینی تامین می شود، دارای میزان بیش از حد کرم، سختی و شوری است. کرم موجود در آبهای زیرزمینی بیرجند منشا زمین شناسی دارد. و برای حذف این فلزات تصفیه خانه بیرجند فرایندی خاص دارد. در طراحی فرآیند تصفیه خانه، تلاش گشده است علاوه بر کاهش پارامترهای بحرانی، پارامترهای هدف نیز در حد قابل قبول قرار گیرد و همزمان با حذف سولفات ، فلزات سنگین و تبدیل کروم ۶ ظرفیتی به ۳ ظرفیتی، قابلیت حذف آلودگی های احتمالی نیز ایجاد شود. آنچه کارشناسان با زبان علم میگویند را مردم به زبان و در عمل بارها گفته اند. «اب بیرجند شور است» « از این آب نخورید » و …
متولیان آب استان در مقابل اصرار دارند که آب بیرجند حداقل استانداردها را دارد و فقط گوارا نیست. آنها نمی دانند چه باید بکنند. تصفیه خانه را به زحمت سرپا نگه داشتنه اند چون سالی ۵ تا ۶ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارند تا بتوانند کل سیستم تصفیه خانه را راه اندازی کنند.
برخی از آن ها وقتی گلایه های مردم از مناسب نبودن کیفیت آب را می شنوند به قول معروف نه می گذارند و نه برمی دارند که با صراحت می گویند : اب بها پایین است ، اگرآب بهتری می خواهید باید اب ها افزایش یابد تا هزینه های تصفیه خانه تامین شود. یکی نیست از این برخی مسئولان بپرسد مگر خون مردم تهران یا دیگر شهرهایی که سیستم تصفیه آب دارند از ما رنگین تر است که سال هاس سال با همان آب بهای یارانه ای ، آب شیرین می نوشند و حالا نوبت به ما که رسید آسمان تپید؟ اب شیرین برای ما حیف است؟ کاش به جای این اظهار نظر ها و گفت و شنودهای پنهانی درباره اب بها بروید و پی گیری کنید و هر طور می توانید اعتبارلازم را برای تصفیه خانه به دست آورید نه اینکه با این قبیل اظهار نظر ها از سر بازکنید.