گام های بیابان بلند تر شد خراسان خوزستانی

نمی دانم چند سال است نداشته های اعتباری مان را در این استان فریاد می زنیم اما می دانم با این اوضاع دیر یا زود ما نیز مدارسمان به دلیل ذرات معلق بیش از حد مجاز تعطیل می شود و بدون ماسک های آنچنانی توانی برای قدم گذاشتن در هوای آزاد را نخواهیم داشت.
«فقط۱۰درصد از عملیات بیابان زدایی استان با گذشت ۴سال از برنامه پنجم توسعه به دلیل کمبود شدید اعتبارات در این حوزه محقق شده است» این جمله ای بود که رئیس اداره بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان در سال ۹۳ به طور صریح به آن اشاره کرد و گفت: بر اساس برنامه پنجم توسعه استان مقرر شد عملیات بیابان زدایی در ۸۵ هزارهکتار از عرصه های بیابانی و در قالب نهالکاری و مدیریت جنگل های دست کاشت بیابانی به عنوان شاخص ترین پروژه ها انجام شود اما با گذشت ۴ سال از برنامه پنجم توسعه به دلیل محقق نشدن اعتبارات پیش بینی شده، فقط در ۱۰٫۳ درصد برنامه مورد نظر عملیاتی شد. مهندس«یوسفی» در آن تاریخ از بحرانی خبر داد که تا آن روز نیز بارها درباره آن گفت و گو شده بود. او حتی زمان برنامه مورد نظر را از سال ۹۰ تا پایان ۹۴ عنوان کرد و افزود: در این مدت فقط برای ۸ هزار و ۵۰۰ هکتار عملیات بیابان زدایی انجام شده است در صورتی که به دلیل شرایط حاکم بر منطقه از جمله خشکسالی های متمادی، وزش بادهای ۱۲۰ روزه سیستان در بخش های زیادی از استان و به ویژه الحاق طبس به عنوان یک شهرستان کویری، بیابان زدایی و اختصاص اعتبارات ویژه در این زمینه جزو نیازهای اصلی و اساسی خراسان جنوبی است. بر اساس گزارش وی، برنامه های مصوب سالانه منابع طبیعی صد در صد عملی شده اما اهداف مورد نظر در برنامه پنجم هنوز عملیاتی نشده است.
حال بیابان هایمان را در شرایطی به برنامه ششم توسعه سپرده ایم که هنوز برنامه های پنجم توسعه عملیاتی نشده است،این درحالی است که مدت روزهای آفتابی، میزان تبخیر و رشد آفات در منابع طبیعی استانمان هر سال بدتر از سال قبل شده است.
اعتبارات ناقص
«اگر این موضوع جدی گرفته نشود چند سال آینده نفس ها در این استان نیز مانند خوزستان به سختی بالا خواهد آمد آن وقت هر چه دست و پا بزنیم درمانی نخواهد بود!»
این درد از دل مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی برخاسته است.دردی که او سالهاست برای درمان و پیشگیری اش به مسئولان استانی و کشوری هشدار داده است . از تخصیص نیافتن ها و از اعتبارات نصف نیمه ای که مانند گلوله ای برف از مرکز که به این جا می آید تنها نیمی از آن شامل حال طرح های بیایان زدایی مان می شود.
تمام دغدغه این روزهای علیرضا نصرآبادی شیوع آفت شپشک سفید تاغ در ۸۶ هزار هکتار از تاغزارهای استان و خشکیدگی آنهاست.درختانی که گفته می شود برخی از آنها در ۴۵ سال قبل کاشته شده اند تا در رشد فزاینده بیابان های این استان مرهمی باشد بر زخم های بی امان فرسایش های بادی و آبی. موضوعی که پای رئیس سازمان مدیریت بحران کشور را به این استان باز کرد تا از نزدیک شاهد بلایی که بر جان منابع طبیعی مان افتاده است باشد.
به گفته وی اعتبارات این اداره کل امسال در حد ۱۷ میلیارد تومان تعیین شده است. علاوه بر این ۳٫۵ میلیارد تومان دیگر نیز از محل صندوق توسعه ملی برای استان سهمی در نظر گرفته شده است.
هر چند این خبرهای اعتباری کمی رضایت بخش است اما از آنجایی که پای لنگ این اعتبارات تا به استان ما می رسد شل شده و مانند کسی که دست یا پایش ناقص باشد. یا نمی رسد یا در آن زمانی که باید برسد ابتر می ماند نمی توان امیدی به رقم هایی که اعلام شده است بست.
راهکار ترسیب کربن
البته جای شکرش باقی است که مردم این استان در پروژه ای مانند ترسیب کربن ثابت کرده اند علاقه به احیای اراضی و عرصه های منابع طبیعی دارند و موفقیت هایی که آنها را جهانی کرده است و به همه مسئولان کشوری ثابت کرده است که مدیران منابع طبیعی خراسان جنوبی تمام تلاششان را برای این که خراسان جنوبی، خوزستان نشود را انجام داده اند اما با دست خالی تا کی می توان مقاومت کرد؟ در حالی که گام های بیابان هر روز در این استان بلند تر شده است.
نصرآبادی دلسوزی همه مسئولان استان را برای مطالبه اعتبارات بیابان زدایی از کشور می خواهد.اعتباراتی که رسیدنش امروز هم دیر است.
وی گفت: با این حال همه فعالیت های بیابان زدایی، در قالب پروژه های شاخص نهال کاری ، مدیریت روان آبهای سطحی و احداث بادشکن زنده و غیر زنده در مناطق خاص انجام می شود. نهال کاری در اراضی با شیب کم و پوشش گیاهی فقیرتر و عملیات احداث هلالی آبگیر در عرصه های با شیب بیشتر از ۸ تا ۲۰درصد نیز از جمله این اقدامات است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان با یادآوری اینکه خراسان جنوبی دومین استان بیابانی کشور است، افزود: ۸۶ درصد مساحت آن ۱۲میلیون هکتار را عرصه های بیابانی و مراتع فقیر تشکیل می دهد.
رشد ریزگردها
تمام گفته های نصرآبادی را وقتی در کنار گفته های معاون سازمان محیط زیست استان می گذارم صدای نجوای بیابان در گوشم بیشتر می شود.
اله پور در پاسخ به این سوال که آیا ریزگردها در ۴ سال گذشته افزایش داشته است این طور پاسخ می دهد:در استان خراسان جنوبی که دارای ۲۸ کانون فرسایش و مولد گردو غبار می باشد به علت افزایش تعداد کانون های فرسایش بادی که نتیجه خشکسالی های مستمر ۱۷ ساله اخیر می باشد به علت کاهش رطوبت و عدم کفایت راهکارهای مقابله ای با آن میزان ریزگردها و انتشار آن در استان طی ۴ سال گذشته روند افزایشی داشته است.
وی بعداز این توضیح به این نکته نیز اشاره می کند که بادهای ۱۲۰ روزه سیستان و بلوچستان نیز به ویژه در نواحی جنوبی استان (شهرستان نهبندان)تاثیر مضاعف گذاشته و باعث ایجاد طوفان های گرد و غبار می شود.
وی با توجه به اندازه گیری شاخص روزانه ذرات گرد و غبار توسط این اداره اعلام کرد: شاخص های روزانه در ماه های مختلف متفاوت بوده و از اردیبهشت ماه تا مهر ماه افزایش بیشتری دارد.
حال که اله پور نیز با اسناد و مدارک اعلام می کند ذرات گرد و غبار در استان افزایش یافته است انتظار می رود مطالبه گری مسئولان در مجلس شورای اسلامی برای جذب سریع تر اعتبارات بیابان زدایی نسبت به ناقوس بیابان زایی بیشتر به گوش برسد.