زرشک به عنوان یک محصول اقتصادی جایگاه ویژهای درمیان محصولات کشاورزی به خود اختصاص داده و سهم زیادی را در اقتصاد کشاورزی این مناطق دارد به گونهای که درآمد هزاران خانواده در خراسان جنوبی به تولید زرشک وابسته است و در طول سالهای گذشته ساکنان مناطق خراسان جنوبی با توجه به شرایط اقلیمی حاکم بر منطقه گیاهی مانند زعفران، زیره سبز و زرشک الگوی کشت قرار گرفته است.
زرشک میتواند نقش گستردهای در توسعه اقتصادی خراسان جنوبی ایفا کند که لازمه این امر صنایع فرآوری، حمایت از صادرکنندگان و کشاورزان است و در حال حاضر بیش از ۹۸ درصد زرشک کشور در خراسان جنوبی تولید میشود که دراین راستا کشاورزان زیادی چشم انتظار کمکهای مسئولان در برنامهریزی کمکهای تسهیلاتی برای ایجاد صنایع تبدیلی کوچک هستند تا براساس نیازهای روز رونق بیشتری برای کسب و کار شود. اگرچه رسیدن زرشک به جایگاه بینالمللی نیازمند توزیع گسترده و سیستم قوی بازاریابی برای ترغیب مصرف کننده است و با توجه به مشکلاتی که در زمینه تولید زرشک وجود دارد اما استان خراسان جنوبی در این سالها توانسته است بخشی از این محصول را به کشورهای اروپایی صادر کند و به امید روزی که کشاورزان و بهرهبرداران زرشک در استان از سود محصولشان خرسند باشند و این محصول بتواند در بازارهای جهانی با برند شهرستانهای استان خراسان جنوبی بدرخشد. این روزها بازار برداشت زرشک در روستاهای خراسان جنوبی گرم است، اما کشاورزان از قیمت فروش محصولات خود ناراضی بوده و خواستار معرفی محصولشان در بازارهای جهانی هستند.
کشاورز، یک سال زحمت میکشد و گرمای تابستان و سوز سرمای زمستان را با جان و دل خریده است تا در نهایت با دسترنج روزهای پر تلاشش اندکی از دردهایش را التیام بخشد و سرمایهای برای گذران زندگیش در طول سال باشد غافل از اینکه عواملی مانند دخالت دلالان در خرید و فروش و نبود بارگاه زرشک فروش محصولات را تحت تاثیر گذاشته و همه آرزوهای کشاورز را برباد میدهد.
این روزها اگر گذری به روستاهای خراسان جنوبی داشته باشیم میبینیم که قرمزی یک دست بر فضای روستا کشیده شده است و انگار با مداد رنگی درختان منطقه را قرمز کردهاند. زنان روستا به همراه اعضای خانواده برای برداشت محصول درخت زرشک لباس کار پوشیده و برای برداشت محصول همپای مردان به آنها کمک میکنند.
کشور ایران بزرگترین تولیدکننده زرشک در جهان بوده و خراسان جنوبی پرچمدار تولید این محصول است اما آنچه در این میان دغدغه کشاورزان و بهرهبرداران استان است این است که سود زیادی از فروش محصول نصیب کشاورزان و تولیدکنندگان نمیشود.
مشکلات زرشککاران رسیدگی شود
ملکی یکی از بهرهبرداران زرشک در خراسان جنوبی اظهار داشت: مشکلات زرشک کاران یکی دو تا نیست اما مهمترین آنها نبود محلی برای خشک کردن زرشک و کمی سودی است که نصیب کشاورزان میشود.
وی با بیان اینکه زرشک محصولی است که تولید آن آب زیادی میطلبد اظهار داشت: خشکسالیهای چندین ساله آبدهی قنوات روستایی را کاهش داده و این امر سبب مشکلاتی میشود و تولید این محصول زحمت زیادی را میطلبد.
این بهرهبردار زرشک اظهار داشت: هر ساله در زمینه فروش محصول زیانهایی را متحمل میشویم که باید در زمینه فروش زرشک تازه چارهاندیشی شود.
قیمت خرید زرشک
از کشاورزان ناچیز است
اکبری دیگر بهرهبردار زرشک اظهار داشت: نیازمند ایجاد بازارچه شبانه روزی محصولات کشاورزی در خراسان جنوبی هستیم. وی بیان کرد: باید به روستائیان و کشاورزان بیش از این توجه شود چون گاهی دسترنج سالانه کشاورزان به دلایل مختلف از بین میرود و سود حاصل از آن که حاصل زحمت یکساله است تقدیم سودجویان میشود. وی بیان کرد: نبود بازار فروش مناسب از دیگر مشکلات زرشککاران خراسان جنوبی است. اکبری افزود: در حال حاضر هر کیلو زرشک تر از کشاورزان استان به قیمت ۴ هزار تومان و حتی زیر این قیمت خریداری میشود که این قیمت هیچ منفعتی برای کشاورز ندارد و باید مسئولان فکر اساسی کنند.
خرید زرشک تضمینی در خراسان جنوبی نیازمند همکاری
رئیس سازمان تعاون روستایی خراسان جنوبی درگفتگو با تسنیم اظهار داشت: سال گذشته برای خرید زرشک تضمینی در استان اقدام کردیم که هدف ما از این کار بر هم زدن نبض بازار نبوده بلکه هدف تنظیم بازار در بخش محصولات کشاورزی بوده است. محسن اسفندیاری افزود: امسال پیشبینی میشود ۱۸ هزار تن زرشک خشک در خراسان جنوبی تولید شود که خرید یا صادرات این حجم از محصول توسط یک شخص ممکن نیست بلکه باید همه تشکلها در خرید این محصول اقدام کنند. وی بیان کرد: سیاست خراسان جنوبی به سمت و سویی است که محصول از حالت خوراکی صرف خارج شود. وی افزود: در راستای تبلیغ و معرفی محصول زرشک استان به داخل و خارج برنامههای مختلفی انجام شده که در این راستا چند سالی است که خرید زرشک تازه از کشاورزان رونق گرفته و جهاد کشاورزی هم با خرید توافقی از بهرهبرداران و تنظیم بازار برای این محصول تلاش کرده تا زرشک بتواند توجیه اقتصادی مناسبی برای کشاورزان داشته باشد.