بررسی نقش مساجد در مبارزه با تهاجم فرهنگی غرب مقاله/ مساجد، اصلی ترین سنگر در برابر تهاجم فرهنگی

مساجد، اصلی ترین سنگر در برابر تهاجم فرهنگی

بررسی نقش مساجد در مبارزه با تهاجم فرهنگی غرب

نویسنده: حامد سهرابی

مسجد، محلِ تجمع افراد با اعتقاد، مقید به آداب دین، دوست دار دین، دلسوز انقلاب و علاقه مند به رشد و رسیدن به حق و حقیقت می باشد. این مشترکات وقتی در جمعی از مردم وجود داشته باشد، بلا شک یک نیروی قوی و متمرکز ایجاد خواهد شد که توانایی های زیادی در عرصه های گوناگون خواهد داشت.

ازجمله این عرصه ها که این جمعیت متمرکز بایستی نسبت به آن دغدغه مند باشند، عرصه فرهنگی است. عرصه ای که بیگانگان همواره برای تهاجم به آن برنامه ریزی کرده اند. تهاجمی همه جانبه از سوی بیگانگان  که بسیار با برنامه و حساب شده است. به اذعان خودشان منابع عظیم مالی برای این تهاجم اختصاص داده اند و از رسانه و تکنولوژی های روز نیز به عنوان ابزار این نبرد بهره می برند. در این هجمه وسیع دشمن در عرصه فرهنگ، جامعه ما نیازمند تدارکی قوی و سنگرهایی محکم و فعال برای مقابله می باشد. از جمله این سنگرها، مساجد هستند. این جبهه نبرد، هم نیازمند نیروهای باتجربه است و هم نیاز به افسران جوان ورزیده جنگ نرم داردا؛ فسرانی که خود را از نظر اعتقادی، معرفتی و فرهنگی ساخته و در عرصه فرهنگ مجهز به سلاح های روز باشند. که این خودسازی نه تنها متوقف نخواهد شد و همزمان با جنگ و مقابله کماکان پابرجاست، بلکه تقویت خواهد شد.

جامعه ما بایستی نسبت به این هجوم دشمن آگاه گردد. در این جبهه نبرد در جامعه ما می تواند از ظرفیت بسیار بالای مساجد و حاضران در مسجد استفاده کند. هریک از افراد مسجد می توانند نقش یک رزمنده را ایفا نماید. پس می توان مسجد را به عنوان اصلی ترین پایگاه مبارزه با تهاجم فرهنگی در جامعه اسلامی نام برد.

خوشبختانه به لطف اسلام پایگاه هایی به نام مساجد در اختیار جامعه ما قرار گرفته است ولی برای هر پایگاه می توان دو حالت متصور شد،۱٫ فعال و پویا و اثرگذار ۲٫ ساکت و خاموش، بدون هیچ کارایی.

برای کارایی هرچه بهتر این پایگاه استراتژیک که می توان هدیه ای الهی از سمت خدا برای مومنین دانست توجه به نکات زیر می تواند مثمر ثمر باشد:

۱٫ جذب هر چه بیش تر مردم به ویژه جوانان برای حضور در مسجد

مسجد محلی است طاهر و پر نور که صِرف حضور مردم در آن دارای برکاتی هم برای حضّار و هم برای جامعه است.

«اصبغ بن نباته از امیرمؤمنان علیه السلام روایت کرد که فرمود: کسی که به مسجد رفت و آمد کند به یکی از این هشت چیز خواهد رسید: برادر مؤمنى که در راه خدا به او فایده رساند؛ دانشی خوب و دلپسند و نوین؛ آیه‌ای محکم؛ رحمتى که انتظار آن را داشته؛ گفتاری که او را از گمراهی باز دارد؛ سخنی‌ بشنود که راه هدایت را به او نشان دهد و یا گناهی را از ترس یا حیا ترک نماید.» (۱)

متصدیان امر مساجد از جمله خادمین مسجد، نمازگزاران و به ویژه ائمه جماعت که محوریت اصلی مسجد با روحانی مسجد می باشد در برخوردهای خود مراقبت ها و ظرافت هایی را رعایت نمایند و مصداق سخن امیرالمومنین علی (علیه السلام) باشند که می فرمایند : «مومن اندوهش در دل و شادی اش در چهره اوست.» (۲)   این شادی و خوشرویی به خودی خود جاذبه دارد و باعث جلب و جذب مردم به مسجد می گردد.

از طرفی دیگر  متأسفانه براساس گزارش های چند سال پیش، حدود ۷۰ هزار مسجد در سراسر کشور وجود دارد که حدود ۳۰ درصد از آنها فاقد امام جماعت دائم است و در برخی از آنها یک نوبت یا دو نوبت نماز برگزار می شود.(۳)

به دلیل این که ائمه جماعت مساجد در محوریت کار مسجد قرار دارند، عدم حضور منظم و دائم در آن باعث ریزش جمعیت حاضر در مسجد و از بین رفتن نظام لازم برای کار فرهنگی در این جبهه می گردد و در مقابل حضور روحانی به طور ثابت و منظم می تواند باعث دلگرمی و پرشور برگزار شدن هرچه بیش تر مراسمات و برنامه ها گردد.

۲٫ دشمن شناسی و بصیرت افزایی

مساجد در زمینه دشمن شناسی و بر ملا کردن نقشه ها، طراحی ها و برنامه ریزی های دشمن که قصد ضربه و آسیب به نظام فرهنگی، اجتماعی و اعتقادی ما از آن نقاط را دارد به مردم معرفی کند. مردم باید نسبت به این نقاط حساس شوند و این گونه نباشد که به تدریج باور ها و دارایی های ما تغییر پذیرد زیرا از ویژگی هایی که از شیطان در قرآن ذکر شده این است که شیطان گام به گام برای فریب انسان ها قدم بر می دارد و انحراف را به صورت تدریجی ایجاد می کند. در این رابطه قرآن کریم می فرماید:« اى کسانى که ایمان آورده‏اید، پاى از پى گام هاى شیطان منهید، و هر کس پاى بر جاى گام هاى شیطان نهد [بداند که‏] او به زشتکارى و ناپسندی وامى‏دارد.» (۴)

انسان به خودی خود موجودی فراموش کار است. نیاز به تلنگر دارد. نیاز به یادآوری و تذکر دارد. محیط مسجد و پندها و نصایحی که به طور معمول در مساجد و منابر وجود دارد این نقش تذکر را به خوبی می تواند ایفا نماید تا انسان دچار روزمرگی و خدایی نکرده به دنبال خطوات شیطان نرود.

۳٫ آموزش مسائل اعتقادی

هر انسان مسلمانی وظیفه تحقیق پیرامون اصول اعتقادی خود دارد. با این سیل عظیم شبهات اعتقادی که امروز در جوامع وجود دارد و مردم ما با آن دست و پنجه نرم می کنند! و ذهن هایشان درگیر این مسائل می گردد، مساجد ما و روحانیون ما باید به نحوی برنامه داشته باشند که مسجد ملجا و پناهگاه مردم در این موارد واقع شود و با رجوع به مساجد این شبهات و مسائل شان حل شود و اصول اعتقادیشان را مستحکم نمایند. وقتی اعتقادات فردی افراد مستحکم شود طبیعتا از هرگونه نفوذ و هجوم مبانی التقاطی توسط دشمن جلوگیری خواهد شد.

۴٫ سبک زندگی

سبک زندگی دامنه وسیعی از اخلاق و رفتار مردم در جامعه را شامل می شود. در تشریح مفهوم سبک و فرهنگ زندگی می توان به مسائلی نظیر خانواده، ازدواج، نوع مسکن، نوع لباس، الگوی مصرف، تفریحات، کسب و کار و رفتارهای فردی و اجتماعی در محیط‌های مختلف اشاره کرد در واقع سبک زندگی به همه‌ی مسائلی برمی‌گردد که متن زندگی انسان را شکل می‌دهند. بایستی با توجه به آموزه های دینی و رجوع به سنت و سیره اهل بیت علیهم السلام و ارائه آن توسط روحانیون و متخصصین و کارشناسان خانواده در مساجد به خانواده ها آموزش داده شود. مباحثی چون هدف از زندگی، هدف از تشکیل خانواده، اخلاق در منزل، تربیت فرزند در حیطه خانواده بسیار قابل اهمیت است و می تواند در نحوه عملکرد نسل های بعدی نیز اثر گذار باشد که بسیار در روند حرکت جامعه موثر است. وقتی سبک زندگی ایران و اسلامی به طور جزئی و کلی برای همه افراد تبیین گردد، طبیعتا از نفوذ فرهنگ و سبک زندگی غربی جلوگیری خواهد شد. ترویج تجرد گرایی و فردگرایی که برگرفته از مکتب اومانیسم بوده یکی از اصلی ترین مبانی تهاجم فرهنگی در کشور ماست که مساجد باید با تبیین هرچه بهتر سبک زندگی اسلامی، از نفوذ این مبانی و مکاتب غربی جلوگیری نمایند.

اگر این موارد در مساجد برنامه ریزی و عملیاتی شود و مردمی که حاضر در مسجد می شوند تاثیر این فعالیت ها را در زندگی خود حس کنند، در جامعه نیز اثر گذار خواهد بود و با حضور انسان های مسجدی در جامعه، آموزه های فرا گرفته شده توسط آن ها نیز در جامعه جاری خواهد شد و مسلما مردم بیش از پیش به مسجد رجوع خواهند کرد. این گونه مسجد نقش پایگاهی محکم در مبارزه تهاجم فرهنگی خواهد داشت.