زمین «پاک» استان

خداوند کسى است که زمین را براى شما جایگاه امن و آرامش قرار داد و آسمان را همچون سقفى و شما را صورتگرى کرد، و صورتتان را نیکو آفرید(غافر آیه ۶۴)
روز جهانی زمین پاک هر ساله در ۲۲ آوریل در تمام دنیا برگزار و به همه مردم روی زمین یادآوری می شود که نباید سیاره خود «زمین» را فراموش کنند و باید به فکر حفظ آن باشند. این روز به منظور ایجاد آگاهی جهانی و نیز سپاسگزاری از مواهب زمین و منابع و ذخایر طبیعی آن است که از سوی سازمان ملل متحد نیز هر سال طبق مراسم ویژه ای در سراسر جهان برگزار می شود.در سال ۱۹۶۹، جان مک مونل فرزند یک مبلغ دینی مستقل و علاقمند به عرصه دین، علم و صلح، ایده برگزاری یک روز جهانی به نام روز زمین پاک را در همایش یونسکو درباره محیط زیست مطرح کرد و در همان سال پرچـم زمیـن پـاک را طراحـی کـرد. یوتانـت دبیـر کـل سازمان ملل (۱۹۶۲- ۱۹۷۱) از ایده مک کونل استقبال کرد و این روز به یک روز جهانی در تقویم های سراسر دنیا تبدیل شد. مسألـه آلودگـی زمیـن یکـی از مسائل عمده محیط زیست و دغدغه عمده ای برای دست اندرکاران محیط زیست در سراسر جهان است. مسأله میزان تولید زباله در سراسر جهان و یافتن محل دفن صحیح و بهداشتی آن از مسائل مهم بخصوص در کشورهای کوچک و در حال توسعه است. زمین، یکی از شگفتی های آفرینش است. با آغاز عصر ماشین و پیشرفت های صنعتی و علمی و رشد روزافزون علم گرایی، راه تسلط انسان بر آرزوی دیرینه اش، یعنی تسلط بر طبیعت تا اندازه زیادی هموار شد. در قانون اساسی(اصل ۵۰) نیز حفظ محیط زیست و منابع طبیعی، وظیفه همگانی شمرده شده و آن دسته از فعالیت های اقتصادی آلوده کننده و مخرب جبران ناپذیر محیط زیست، ممنوع اعلام شده است.تقریباً چند دهه است که زنگ های خطر برای زمین به صدا درآمده است. روزی نیست که خبرها و گزارش هایی از سراسر جهان مخابره نشود و بیانگر نگرانی عمیق کارشناسان از تخریب محیط زیست و به خطر افتادن زندگی بر روی کره زمین نباشد. روز زمین پاک، یکی از این زنگ های خطر است که در همه جای دنیا شنیده می شود. روز زمین پاک مناسبت سالانه‌ای است که با هدف افزایش آگاهی و تجلیل از محیط زیست کره زمین نامگذاری شده است.متخصصان محیط زیست امیدوارند برگزاری چنین روزی سبب اتحاد هر چه بیشتر برای حفاظت از کره زمین باشد. در گذر سال ها بشر به این کره خاکی آسیب های جبران ناپذیری وارد کرده است و برای بسیاری این روز شاید بتواند سرآغاز تغییر نگرش نسبت به مسائل زیست محیطی باشد.
مشکلات  زمین در ایران
*فرسایش خاک: چالشهایی همچون شسته شدن سالیانه حداقل ۲ میلیارد تن خاک، کسب رتبه اول فرسایش خاک در جهان، افت ۶۰ متری سطح آبهای زیرزمینی و خشک شدن تالابها گریبانگیر آب و خاک سرزمین مان ایران شده است.
*افت آبهای زیرزمینی  و آلودگی آبها: کاهش سطح آبهای زیرزمینی منجر به نشست زمین که آخرین مرحله از بیابانزایی است می شود که این پدیده دیگر قابل برگشت نیست و به اشکال فرو نشست در سطح وسیعتر و فرو چاله در سطوحی با گستردگی کمتر نمود می یابد.
*خشک شدن تالاب ها: افزایش کانون های بحرانی فرسایش بادی و چشمه های تولید ریزگرد به دلیل خشک شدن تالابها و دریاچه ها از دیگر تهدیدات زمین در ایران می باشد.
*پسماندهای صنعتی و کشاورزی مهمترین معضل زمین در ایران:  مصرف بی رویه و بالتبع تولید زباله یکی دیگر از عوامل تهدیدکننده زمین  به شمار می رود که با توسعه شهرنشینی، منابع زیادی، روزانه به عنوان زباله در طبیعت رها می شود در ایران، با وجود هزینه ای که صرف این موضوع می شود، اما کمبود اراضی مناسب، فقدان قوانین و مقررات کارآمد، نبودن نظارت بر نحوه فعالیت و مکان یابی نامناسب محل های دفن زباله، عدم توجه کافی به توسعه صنایع بازیافت، کمبود اعتبارات و نبودِ مشارکت مردمی، مهم ترین موانع در مدیریت پسماندهاست. *عدم تعادل بین توسعه وظرفیت طبیعت جدی ترین چالش زمین: بزرگترین مشکل زمین در کشور ما عدم تعادل بین توسعه و ظرفیت های طبیعت است. زمین تنها عرصه موجود برای فعالیت های حیاتی توسعه ای تفرجی و حتی  زیاده خواهی های بشر است، بنابراین بدیهی است که از جهات مختلف تحت فشار و تهدید قرار دارد. مهمترین راهکار های حمایت از زمین در شرایط فعلی، حفاظت از منابع خاک، آب، مدیریت پسماندها و از همه مهمتر اعمال قوانین و مقررات موجود در خصوص حفظ زمین است و رویکرد سازمان محیط زیست در این رهگذر را افزایش ضریب نفوذ حفاظت در عرصه های طبیعی و مشخصاً زمین است.
شرایط استان از نظر زمین پاک
بطور کلی وضعیت در استان تقریبا مناسب بوده و لیکن با توجه به شرایط اقلیمی نامطلوب (خشکسالیها-ریزگردها ) و فقر پوشش گیاهی و جانوری در برخی نقاط استان بدلیل ساختار طبیعی خاک و تا حد  مطلوب و ایده آل فاصله وجود دارد که  با توکل بر خدا، برنامه ریزی دقیق تر در حوزه محیط زیست استان، همت و تلاش مسئولان ذیربط و همیاری مردم به جایگاه مورد نظر دست خواهیم یافت.
– سیاست های مردم و دولت در داشتن زمین پاک:
الف – برقراری تعادل و توازن بین توسعه و ظرفیت های طبیعی کشور
ب – جلوگیری از مصرف بی رویه منابع
ج – جلوگیری از فعالیت های اقتصادی آلوده کننده و مخرب جبران ناپذیر محیط زیست
د- جلوگیری از بین رفتن جنگلها و مراتع و پوشش گیاهی، تغییر کاربری اراضی طبیعی به زمین های با کاربری های غیر
ه – اجرای برنامه های کنترل و پیشگیری از فرسایش خاکها و آلودگی منابع آب و خاک
و-  همکاری و همیاری مردم با دولت و مسئولان در حفظ محیط زیست
لازم به ذکر است که هرساله برنامه های متنوعی به همین مناسبت در سطح استان خراسان جنوبی برگزار خواهد شد که پیاده روی خانوادگی با همکاری دانشگاه پیام نور بیرجند و پاکسازی منطقه نمونه گردشگری بند دره ، برگزاری جشنواره ملی ساخت مجسمه های نمکی، برگزاری کارگاه آموزشی با موضوع زمین پاک ویژه دانش آموزان و داشجویان از جمله برنامه های تدارک دیده شده برای سال جاری می باشد.