سرمقاله / واکاوی علت افزایش بی حرمتی ها در میان نوجوانان ایرانی

این روزها تبادل الفاظ رکیک و ناسزاگویی به بخشی از تعاملات قشر نوجوان تبدیل شده که در هر کوی و برزن شاهد شوخی های رکیک و حتی حرکات ناشایست توسط دختران و پسران با میانگین سنی ۱۵ ساله هستیم. در گذشته ناسزاگویی و رفتارهای ناپسند در جامعه توسط قشر خاصی و یا در بازه سنی جوانی یا میانسالی مشاهده می شد، ولی در حال حاضر بنا به گواه پژوهش های اجتماعی و یافته های عینی می توان رفتارهای ناهنجار متعددی را توسط نوجوانانی با سنین ۱۰ تا ۱۶ سال و حتی در میان دختران مشاهده نمود. بیان مکرر الفاظ و حرکات غیرپسندیده توسط نوجوانان امروزی منجر به تابوشکنی حرمت ها شده و به مرور زمان قبح این نوع الفاظ و حرکات در جامعه شکسته خواهد شد. بر اساس ماده ۶۰۸ قانون اساسی، هرگونه اهانت و توهین به اقشار و افراد جامعه جرم به حساب آمده و مجازاتی همچون شلاق و یا جزای نقدی دارد ولی کمتر کسی در جامعه نسبت به این قوانین آگاهی داشته و یا حتی در صورت آگاهی از این ماده قانونی به خاطر فحاشی خواستار برخورد قانونی می شود. حال باید به عوامل محیطی جامعه کنونی که منجر به بروز رفتارهای ناپسند در قشر نوجوان شده بپردازیم:
متولدین دهه ۸۰ که از لحاظ تربیتی با خانواده هایی مداراجو همراه بوده اند، اکثرا از کودکی مورد ترحم تشویق های بی مورد خانواده های خود مواجه اند. در واقع نظام تربیتی خانواده ایرانی بعد از یک دهه و عبور از دهه ۶۰ و سوق به میانه دهه هفتاد به نوعی مسیر عبور از افراط را به سمت تفریط طی کرده و حالا شاهد فرزندانی است که هیچ گونه تبعیتی از خانواده های خود نمی کنند. متاسفانه عملکرد ناصواب خانواده ها در سنین کودکی منجر شده تا دیگر نتوان نوجوان امروزی را که هویت آن بوسیله دوستانش شکل گرفته، به یکباره تصحیح نموده و به مسیر اصلی بازگرداند و اگر چنین امری نیز محتمل باشد، با بداخلاقی ها و دشواری های بسیاری مواجه است. همچنین عدم تقسیم بندی مناسب سنی در میان بازی های کامپیوتری و همچنین وجود بیش از حد خشونت در میان اغلب این بازی ها، موجب شده تا نوجوان امروزی برای تخلیه هیجان ناشی از بازی رایانه ای به فحاشی و یا تقلید از الفاظ رکیک به زبان انگلیسی بپردازد، واژه هایی که شاید اصلا معنای هیچ کدام از آنها را نداند.
علاوه بر این، تماشای خانوادگی برنامه های ماهواره ای، هرچند هم از لحاظ پوشش خانم ها در وضعیت نسبتا مساعدی باشد، به دلیل بیان برخی دیالوگ ها و یا عادی سازی برخی روابط به راحتی در ذهن کودک و نوجوان رسوخ پیدا کرده و سعی در تقلید اینگونه روابط حتی در سنین پایین نوجوانی دارد. طبیعتا وقتی پسر یا دختری همراه پدر خود به تماشای سریال یا فیلمی می نشیند که در آن روابط غیر اخلاقی و الفاظ رکیک به راحتی رد و بدل شده، قبح این گونه الفاظ و حرکات در میان خانواده و به خصوص در برابر پدر به عنوان ولی خانواده، شکسته خواهد شد و شاهد بروز حیازدایی در خانواده و پس از آن بسط چنین پدیده ای در جامعه هستیم. مورد دیگری که از تماشای مکرر شبکه های ماهواره ای توسط نوجوانان شاهدیم، بلوغ زودرس بوده که آسیب های اجتماعی در ارتباط با جنس مخالف را نیز در پی خواهد داشت. متاسفانه الفاظ رکیک در میان نوجوانان به ابزاری در جهت ابراز محبت به هم نوعان و یا دوستان خود مبدل گشته به نحوی که هرچه فحاشی ها رکیک تر بوده احساس محبت و صمیمیت بیشتری با طرف مقابل احساس می کنند.  اگر نگاهی گذرا به علل مطرح شده پیرامون بسط پدیده حیازدایی در قشر نوجوان بیندازیم، در تمام موارد مذکور خانواده ها نقشی اساسی و بنیادین را دارا می باشند. البته نباید فراموش کرد که نظارت صحیح توسط والدین صرفا به کنترل مکرر آنها و یا ایجاد یک فضای بسته منجر نمی شود، بلکه باید با روش صحیح استفاده از وسایل ارتباط جمعی و حتی روابط اجتماعی در نوجوان نهادینه شود تا خود به نحو احسن مسیر درست زندگی را انتخاب نماید.