دکتر افروز:”آرامش روان” والاترین هدف ازدواج است
سعیده ساجدی نیا: «والاترین هدف ازدواج به عنوان یک نیاز، برخوردار شدن از آرامش روان و آسودگیخاطری است که خود، لازمه اعتلای وجود، شکفتن قابلیتها، همگامی و همراهی در مسیر رشد و کمال و نیل به اخلاص و همه اندیشهها و برداشتهای دیگر در قلمرو ازدواج و تشکیل خانواده بر این اصل است!»
این مطلب را دکترغلامعلی افروز، روانشناس و استاد ممتاز دانشگاه تهران در گفت وگو با خبرنگار “بیرجندامروز” می گوید و از آن اینگونه نتیجه می گیرد: «اولین و برترین معیار و نشانه برتری و سعادتمندی همسران، احساسی است که از آرامش روان و شکوفایی وجود دارد و این آرامش، زمانی به شایستگی فراهم میشود که ارتباط متقابل زوجین بر پایه محبت و عطوفت و مهربانی و گذشت باشد.»
*ریشه بیشتر کشمکش های خانوادگی در تأمین نشدن نیازهای عاطفی
وی اظهار می کند: بی تردید بیشتر کشمکشهای خانوادگی، سردیها، بیتفاوتیها، خانهگریزیها، بد زبانیها و جداییها بدلیل فقدان آرامش روانی در کانون خانواده و روابط فیمابین، احساس ناامنی و تأمین نشدن نیازهای روانی و عاطفی است!
به باور کارشناسان مسایل اجتماعی، «ازدواج»، ارتباطی پیچیده است؛ شاید پیچیدهتر از همه ارتباطات که متأسفانه بیشتر ما به هنگام گفتن “بله” متوجه مسئولیتی که بر دوشمان قرار میگیرد، نیستیم و اغلب بدون توجه به عوامل اساسی و موردنیاز برای سازگاری، اقدام به ازدواج میکنیم!
*معیار خوب یا بد بودن همسر
در این میان “شکست” در ازدواج بطورمکرر زمانی رخ میدهد که یکی یا هر دو همسر فاقد مهارت یا آگاهیهای ضروری برای رفع نیازهای یکدیگر هستند. در واقع معیار خوب یا بد بودن همسر براساس میزان حرفشنوی او نیست، بلکه وابسته به میزان توانایی و تمایل او برای برطرف کردن نیازهای همسرش است.
اکنون این پرسش مطرح می شود که چطور می توانیم ازدواجمان را با شکل دادن ارتباطی عاشقانه،حفظ و با افزایش صمیمیت،زندگی مشترکمان را غیرقابل نفوذ کنیم؟! به اعتقاد کارشناسان، برای رسیدن به این مهم، شناخت نیازهای اساسی یکدیگر و چگونگی رفع این نیازها و درک این که “چرا این نیازها تا این حد قدرتمند و حیاتی هستند”، ازاهمیت بالایی برخوردار است!
*در بانک عشق همسرتان سپرده گذاری کنید
به گفته دکتر «ویلارد اف هارلی»، نویسنده کتاب پرفروش “نیازهای مردان، نیازهای زنان”، همه ما “بانک عشق” داریم که شامل حسابهای متفاوت زیادی است. هر شخصی که به نوعی با ما ارتباط دارد، در این بانک، حساب ویژه خود را دارد و همه آنها هنگام برقراری ارتباط با ما، یا از حسابشان برداشت میکنند و یا به آن میافزایند!
در این میان “تعاملات لذتبخش” موجب سپردهگذاری در این بانک میشود و تعاملات دردناک و ناراحتکننده موجب برداشت از حساب این بانک! حال آنکه در نظام بانک عشق، هرگونه سپردهگذاری یا برداشت از واحدهای عشق اهمیت ویژهای دارد. هر چه ارتباطات خوبتر شوند، به میزان واحد عشق طرف مربوط در بانک عشق افزوده میشود و به این ترتیب با گذشت زمان میزان سپرده حسابهای افراد در بانک عشق تغییر میکند.
بخاطرداشته باشیم که در جریان زندگی زناشویی، دو بانک عشق دایم در حال کار است:”بانک عشق ما و همسرمان!” که در طول سالهای زندگی مشترک باید به واحدهای عشق به میزان پایاپای در بانک عشق طرفین افزوده شود تا تعادل حسابشان حفظ شود و به این ترتیب اغلب شکست زنان و مردان در برطرف کردن نیازهای عاطفی یکدیگر خیلی ساده مربوط به نادیده گرفتن نیازهای یکدیگر است، نه در اثر تمایل خودخواهانهشان!
نکته حائزاهمیت در این خصوص آنست که «ارضای این نیازها به معنای آن نیست که باید تمام تلاش خود را برای انجام آنچه از آن تنفر دارید، بکار ببرید، بلکه به معنای آماده کردن خودتان جهت رفع نیازهایی است که ممکن است مورد تأییدتان نباشد!»
*محبت یک مرام تربیتی است
برای نمونه اغلب زنان طالب محبت از سوی همسران هستند؛ در این رابطه دکتر افروز، رییس اندیشکده خانواده مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت معتقد است که «محبت» تنها یک احساس محض و یا کلام صرف و یا حتی یک واکنش احساسی و هیجانی نیست و تنها در تقدیم یک هدیه، بیان یک جمله زیبا و نگاهی پرمعنا خلاصه نمیشود؛ اگرچه همه اینها میتواند نشانههایی از رفتار محبتآمیز باشد، اما به واقع «محبت»، یک مرام تربیتی و شیوه زندگی و پاسخی متعادل به گرانقدرترین نیاز فطری انسان است!
وی در تعریف رفتار محبتآمیز میگوید: رفتار محبتآمیز، رفتاری است همراه با ایثار، قربانی کردن هوسها و کششهای نفسانی، فدا کردن امیال و منفعتها، تحمل سختیها و لب فرو بستنها، سوختن و روشنی بخشیدن، تشنه ماندن و در اندیشه سیراب کردن دیگران سوختن!
این روانشناس، برترین برتریهای همسران برتر را توانایی و مهارت آنها در ابراز محبت بعنوان «ودیعه الهی» عنوان میکند و صبوری و احسان را از دیگر مفاهیم محبت برشمرده و میگوید: رفتار محبتآمیز بدون صبرپیشگی نمیتواند معنا و مفهوم چندانی داشته باشد؛ از سوی دیگر هدیه دادن به همسر آنهم از روی صدق و صفای دل و برای سپاسگزاری از بارزترین مصادیق “احسان” است.
*خوشزبانی و خوشاخلاقی بهترین هدیه الهی
دکتر افروز تأکید می کند: هدیه دادن، دلها را بهم نزدیک میکند، کینهها را میزداید و رفتارهای مطلوب را در هدیهدهنده و هدیهگیرنده مضاعف میکند، اما نباید فراموش کرد که “احسان” فقط در این امر خلاصه نمیشود و در این باره، خوشزبانی و خوشاخلاقی بهترین هدیه الهی است.
بر اساس این گزارش و به تأیید کارشناسان مسایل خانوادگی، برای غیرقابل نفوذ کردن زندگی مشترکمان باید آگاه باشیم و سرمان را زیر برف پنهان نکنیم، چرا که همسری که از تأثیر برطرف کردن نیازها آگاه است، هرگز خارج از چهارچوب زناشویی عمل نمیکند و در این باره تأکید میکنیم که “برای افتادن در دام بیوفایی نیاز به ویژگی متفاوتی نیست، چراکه گاهی مردان و زنان، بسیار ساده درگیر چنین روابطی میشوند!”
و به قول زنده یاد نادر ابراهیمی: زندگی، قبل از هرچیز زندگیست…گل می خواهد، موسیقی می خواهد، زیبایی می خواهد! زندگی، حتی اگر یکسره جنگیدن هم باشد، خستگی در کردن می خواهد… عطر شمعدانیها را بوییدن می خواهد! خشونت هست، قبول؛ اما خشونت اصل که نیست؛ زایده است؛انگل است؛ مرض است!ما باید به اصلمان برگردیم… زخم را که مظهر خشونت است با زخم نمی بندند با نوار نرم و پنبه پاک می بندند، با محبت…با عشق!!