گاه شماری شب یلدا در فرهنگ خراسان جنوبی

شب آغاز فصل زمستان که به شب یلدا یا چله معروف است در نزد مردم خراسان جنوبی همانند سایر ایرانیان گرامی داشته می‌‌شود. به گزارش امروز خراسان جنوبی مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان گفت: براساس گاه شماری بومی و قدیمی چله بزرگ زمستان از فردای این شب یعنی از اول دی ماه شروع شده و تا ۴۰ روز (دهم بهمن) ادامه دارد. احمد برآبادی افزود:  به این چله ” چله کلو یا چله بزرگ ” گفته می‌شود و ” چله خرد یا چله کوچک ” از ۱۱ بهمن آغاز شده و در آخر این ماه به پایان می‌رسد. همانند چله‌های زمستان، سابق در تابستان و ماه‌های تیر و مرداد هم چله‌های تابستان قرار داشته‌اند.
مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گفت: این گاه شماری براساس طبیعت و آب و هوای ایران تنظیم شده و مورد توجه کشاورزان و دامداران هست. سابق اهالی خراسان جنوبی هم مانند بقیه مردم به این گاه شماری اهمیت فراوانی داده و تابستان و زمستان واقعی را همین دوچله می دانستند. ماه اسفند را جزو زمستان به حساب نیاورده و آن را «ماه نوروز »می خوانند. شب چله چون بلندترین و طولانی ترین شب سال است از بین شب های دیگر سال متمایز و خاص بوده به این علت که از فردای این روز، روزها بلندتر شده و شبها کوتاهتر می شود و همچنین به تدریج تاریکی کاهش و روشنایی و نور افزایش می یابد.
برآبادی ادامه داد: از روزگاران بسیار دور مردم خراسان جنوبی همچون سایر هموطنان این شب را گرامی داشته و به جشن و سرور می پردازند. فامیل و خویشاوندان در این شب به خانه بزرگترها و بزرگ خاندان رفته و همچنین صاحبخانه از آنان با انواع شیرینی، آجیل و میوه پذیرایی می کند. مخصوصاٌ میوه شب چله بیشتر هندوانه و انار است و آجیل های مخصوص شب چله هم بیشتر میوه های خشک شده و محصولات باغی می باشد.
وی بیان داشت: مردم براین عقیده اند که اگر در شب چله زمستان هندوانه بخورند  از گرمای چله تابستان در امان خواهند بود. شاهنامه خوانی، حافظ خوانی و برگزاری مراسم و آیین کف زنی از دیگر مراسم شب چله خراسان جنوبی است.