سرمقاله/فرزندان، حاکمان نوین-

(قسمت پایانی)
در قسمت قبلی این مطلب به مبحث حق تحصیل و آموزش، حق رشد، تعلیم و تربیت، سلامت و … به کودکان و رواج پدیده فرزند سالاری در جوامع کنونی پرداختیم. همچنین به آثار اجتماعی این پدیده اشاره ای شد. در قسمت پایانی به راهکارهایی پرداخته می شود تا والدین گرفتار  فرزند سالاری از آن بهره مند شوند. مشکل دیگر فرزندان در خانواده‌های فرزندسالار، روحیۀ مبارزه‌طلبی و عدم احترام به دیگران است؛ و البته احتمال استفاده از رفتارهایی چون بی‌توجهی، گریه و فریاد، التماس کردن یا استفاده از روش‌های غیراخلاقی در جهت منفعت شخصی برای باز کردن گره‌های مشکلاتشان وجود دارد. این افراد به گونه‌ای افراط می‌کنند که خودشان را بیشتر از طریق رفتارهای منفی نشان می‌دهند و طغیان یک واکنش طبیعی در این گونه افراد محسوب می‌شود. از همین رو، آمار خشونت فرزندان در مقابل والدینی که از پذیرش خواسته‌های آنان امتناع می‌کنند، روز به روز بالاتر می‌رود. روانشناسان معتقدند از آن‌جایی که این افراد روابطی شامل «ستاندن و دادن» را به درستی نیاموخته‌اند، دارای مهارت‌های ارتباطی ضعیفی هستند. همچنین فرزندان خانواده‌های فرزندسالار در دوران کودکی در داشتن روابط دوستانۀ عمیق و معنی‌دار نیز دارای مشکلاتی هستند. بر اساس آن‌چه دکتر بروس مکینتاش در «ژورنال پدیاتریکس» به رشتۀ تحریر درآورده است، این کودکان نسبت به نیازهای دیگران توجهی نشان نمی‌دهند، مستعد بداخلاقی هستند و در بیان تشکر و قدردانی ناتوان هستند. از سوی دیگر این کودکان با کسانی که ممکن است نیاز به تشکر از آن‌ها وجود داشته باشد، ارتباط کمتری دارند. در نتیجه این رخدادها، ضعف در مهارت‌های ارتباطی این افراد تا بزرگسالی نیز می‌تواند باقی بماند. با این وجود اگر مشکل تک فرزندی که امروزه گریبان‌گیر بسیاری از خانواده‌های ایرانی شده را نیز به موارد مطروح اضافه کنیم، می‌توان حدس زد که ضعف در این مهارت‌های ارتباطی باز هم افزایش یابد. با این حال راه‌های بسیاری برای مقابله با این پدیده عنوان شده‌اند که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
راهکارها
اگر والدینی هستید که احساس می‌کنید فرزندان شما در چنین موقعیتی قرار گرفته‌اند و ممکن است گرفتار آثار فرزندسالاری شوند، هنوز هم می‌توانید نسبت به اصلاح رویۀ خود اقدام کنید. برای شروع می‌توانید از توصیه‌هایی که در ادامه آمده است بهره ببرید: – بنیان نهادن احترام متقابل: برای اولین گام باید از توهین فرزندان یا کوچک شمردن خودتان جلوگیری کنید. در واقع شما باید بتوانید فرهنگ احترام دو سویه را در نهاد خانواده خود ایجاد کنید. هر چند با وجود عادات قدیمی، کار سختی برای شروع خواهید داشت، اما در اغلب موارد چند ماه برای تغییر روال قدیمی و ایجاد احترام کافی‌ست.
– آچار فرانسه نباشید: اگر چه یک «همه چیز را درست کن» در برخی مقیاس‌ها مثل یک قهرمان برای فرزندان است، اما تلاش کنید تا از آن والدینی که همیشه کارها را درست و مرتب می‌کنند، نباشید. این کار باعث وابستگی و عدم رشد و تربیت کامل آن‌ها می‌شود. در عوض بهتر است راه مقابله با مشکلات و ناامید نشدن را به آن‌ها بیاموزید تا توانایی حل مسئلۀ آن‌ها بارور شود.
– از محبوب نبودن نهراسید: وَلیِ خوب بودن، گاهی مستلزم اتخاذ تصمیم‌های نامحبوب برای فرزندان است. اگر شما کوتاه آمدن را بر اتخاذ تصمیم‌های سخت ترجیح دهید، در واقع با آموزش رفتار منفی در برابر تصمیم‌های سخت به فرزندان، مشکلات بزرگتری را برای آن‌ها در آینده ایجاد می‌کنید.
– رهبری خود را تثبیت کنید: به یاد داشته باشید که اگر فرزندسالاری حاکم باشد، هیچ کس سود نخواهد برد. وَلی بودن نیازمند داشتن یک رهبری قاطع است. هر چقدر در تصمیم‌های خود قاطعیت بیشتری داشته باشید، فرزندانتان احترام بیشتری برای شما قائل خواهند بود؛ و فرزندانی که به والدین خود احترام می‌گذارند، بنیان قوی‌تری از عزت نفس دارا هستند، تصمیمات عاقلانه‌تری اتخاذ می‌کنند و در روابطشان تفکر عمیق‌تری را نشان می‌دهند.