امروز خراسان جنوبی – محمد راعی فرد-mohammadraeifard@yahoo
ارزش پول ایران در عرصه تاریخ و باتوجه به شکل گیری اقتصاد جهانی و از دوران صفویه تاکنون فراز و فرودهای بسیارفراوانی داشته که متأثر از مدیریت ها وبرنامه ریزی های مردان عرصه اقتصاد بوده که گاه دراوجی ناباورانه وگاه درحضیضی نابخردانه بوده است. واحد پول ایران از سده هفتم هجری تازمان اوایل حکومت پهلوی دیناربود. یک تومان واحد شمارش برای دینار برابر ده قران ویا ده هزار دینار بود. درسال ۱۳۰۸شمسی واحدپول تومان کنار گذاشته شد و واحد پول ریال که ریشه اسپانیولی و پرتقالی دارد و سابقه تاریخی درایران نداشت به عنوان واحد رسمی پول برگزیده شد، ریال درمیان مردم مقبولیت و رواج نیافت و مردم ایران ۱۰ ریال را یک تومان فرض کردند که در میان آنان واژگان تومان و قران(تومن و قرون)کاربرددارد و واحد های رسمی ریال و دینار در محاورات مردم استفاده نمی شود و حتی دررسانه ها وگویش مسئولین کشور نیز تومان رایج است.
تازه ترین ارزیابی ها از ارزش واحدپول کشورهای مختلف جهان دربرابر دلار آمریکا حاکی است که ربال ایران تنها از واحد پول ویتنام(سایوتام) باارزش تر است!! درسال۲۰۰۵ میلادی(۱۳۸۳ شمسی) هردلارآمریکا برابر ۸۵ هزارریال بود (در سال۱۳۵۶ تا ۵۷ معادل ۷۵ریال) و در این حال کم ارزشترین پول در مقابل دلار آمریکا لیرترکیه بود ، معادل یک میلیون و پانصد هزار لیر در برابر یک دلار!
همزمان با پایان کار دولت نهم و آغاز به کار دولت دهم یک دلار آمریکا معادل یک ونیم لیرترکیه بود! و معادل ارزش ریال ایران در برابر دلار آمریکا معادل ده هزار ریال که بعدترها به نزدیک ۴۰ هزار ریال هم رسید! و به این ترتیب پول ایران به سومین پول کم ارزش جهان تبدیل شد. ارزش پول ملی درد و معنا به کارمی رود یکی به معنای نرخ برابری با ارزهای خارجی و یکی به معنای دارایی های بانک مرکزی که عمده مردم ارزش پول ملی را به معنای نخست آن به کارمی برند. طبق سفرنامه جنکینسون در زمان شاه طهماسب صفوی یعنی سده شانزدهم میلادی ، هر شاهی بایک شیلینگ انگلیسی برابری میکرد و هرپوند استرلینگ برابر ۲۰ شیلینگ است بنابرابن یک تومان ایران برابر بود با ۱۰ پوند انگلیس یعنی ارزش پول ملی ایران ۱۰ برابر پول انگلیس بود. هنوز پیامدهای افت ناگهانی ارزش پول ملی درسال ۹۱ و نصف شدن سرمایه مردم از یاد نرفته و سایه سنگین آن برسیستم پولی کشور دیده می شود.
کاهش ارزش پول ملی ضربات سختی به اقتصادایران زده است. سوزاندن اعتمادعمومی نسبت به پول ملی نتیجه نصف شدن ارزش پول ملی بود که ریشه در تصمیمات غلط وسوء مدیریت دولت و سیستم بانکی کشور تاسال ۹۱ داشت. با تعاملات بین المللی ، تنش تحریم های مرگبار و فشارها کاهش می یابد. کشوری که ثروت ملی فراوان نفت،گاز و معادن دارد قطعا باید پول ملی اش ارزش بالاتری داشته باشد، نه اینکه ارزش پول ملی اش از پول افغانی هم کمترباشد!! اقتصاد علم بسیار پیچیده و درهم تنیده ای است که نیاز به پیش زمینه ها و بسترهای فراوانی برای رشد دارد. نمی توان با تبدیل ریال به تومان ویاحذف سه صفر امیدبه افزایش ارزش پول ملی داشت، حفره های مدیریتی و خلاهای پرناشدنی فسادهای نهادینه شده وداشتن نگاه و تفکر احمقانه جمشید بسم اله ها…!! نتیجه اش می شود آنی که اکنون همه مردم دارند در آتشش می سوزند.