گردشگری میان بر توسعه و رونق اقتصادی استان/بازتاب فوق العاده سفر تورهای گردشگری اروپایی به خراسان جنوبی

امروزه صنعت گردشگری در جهان از مهمترین و تأثیرگذارترین صنایع در راستای توسعه اقتصادی محسوب می شود و کشورهایی که ظرفیت و پتانسیل لازم را برای پذیرش جذب گردشگران دارند به بهترین شکل ممکن از این صنعت استفاده می کنند.
در کشور ما هم بسیاری از استانها با آنکه شاید ظرفیت و پتانسیل هایشان در حوزه گردشگری به مراتب کمتر از استان خراسان جنوبی باشد اما با متمرکز شدن بر روی جاذبه های هر چند اندک این بخش و حمایت تمام قد از سرمایه گذاران صنعت گردشگری، گردشگران زیادی را از داخل و خارج از کشور جذب می کنند و از منافع و عواید سرشار و سهل الوصول این صنعت بهره مند می گردند. متاسفانه در استان ما با وجود دارا بودن سه اثر جهانی ثبت شده در یونسکو و همچنین آثار متعدد ثبت شده ملی، گویا هنوز مسئولین باور نکرده اند که از این راه می توان به بهترین شکل ممکن درآمد زایی کرد. گویا هنوز باور ندارند که صنعت و کشاورزی در خراسان جنوبی به دلایل متعدد آنطور که باید رونق ندارد و با توجه به دارا بودن جاذبه های ارزشمند گردشگری در استان می توان با استفاده از تجارب استانهای موفق در این حوزه، قدری از آثار منفی محرومیت های سایر بخش ها کاست و در راستای بهبود معیشت مردم صبور استان که سالیان درازی است با غول خشکسالی و ناملایمات دیگر مبارزه می کنند، گام برداشت. مهندس احمد کاشانی مدیر آژانس هواپیمایی آسیا پرواز و رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و گردشگری استان که پیشگام جذب گردشگران خارجی در استان است و در این راستا نیز بسیار موفق عمل کرده و در معرفی جاذبه های صنعت گردشگری استان در کنار استانهای موفق کشور تأثیر گذار بوده، در این باره می گوید: از جاذبه های شاخص گردشگری خراسان جنوبی وجود ۳ اثر ثبت شده استان در یونسکو است که این آثار عبارتند از باغ و عمارت اکبریه بیرجند، قنات بلده فردوس و بیابان لوت در نزدیکی دهسلم نهبندان و این در حالی است که خیلی از استانهای سرشناس کشور حتی یک اثر ثبت شده در یونسکو در حوزه گردشگری ندارند و این خود نشان می دهد که پایه گردشگری استان برای کار در این حوزه، فوق العاده آماده است.
به گفته وی، جاذبه گردشگری استان را می توان به سه بخش طبیعی، تاریخی و مردم شناسی تقسیم کرد و ما به خصوص در حوزه مردم شناسی پتانسیل های فراوانی داریم. آداب و رسوم کهن و دست نخورده برخی شهرها و روستاهای ما از مهمترین جاذبه های گردشگری استان محسوب می شود و گردشگران ملی و بین المللی حاضرند برای دیدن این جاذبه ها هزینه کنند.
مهندس کاشانی می افزاید: علاوه بر اینها گردشگری از مظاهر اقتصاد مقاومتی که دو سه سالی است بر آن تأکید می شود، می باشد. در حوزه گردشگری اگر بتوانیم اقتصاد گردشگری را رونق دهیم کمک شایانی به جوامع بومی و محلی چه در شهرها و چه در روستاها خواهد بود. قطعا وقتی یک گردشگر وارد شهر یا روستایی می شود حاضر است بابت اقامت، غذا، خرید سوغات و صنایع دستی و دیدن و لذت بردن از جاذبه های گردشگری هزینه کند و همین گردش مالی باعث رونق اقتصادی و بهبود وضعیت معیشتی مردم در شهرها و روستاهای هدف گردشگری می شود. رئیس انجمن صنفی دفتر خدمات مسافرت هوایی و گردشگری استان با بیان اینکه مسئولین باید در سبد درآمدی، اقتصاد گردشگری را در کنار سبد درآمدی کشاورزی و دامداری برای روستائیان استان تعریف کنند و یا صنعت گردشگری را به عنوان یکی از اولویت های اقتصادی استان بپذیرند، می گوید: گردشگرانی که توسط آسیا پرواز جذب می شوند گردشگر عادی خارجی نیستند و همه آنها جایگاه خاص علمی و شغلی دارند و از ضریب نفوذ بالایی در کشور خودشان و یا حتی در سطح بین المللی برخوردارند زیرا این افراد می توانند نقش یک سفیر را در معرفی ظرفیت ها و پتانسیل های گردشگری استان ما در کشورهایشان و در سطح بین المللی ایفا نمایند و در جذب گردشگران بیشتر در آینده، موثرتر باشند و لذا در گام اول ما با دانشگاههای استان از جمله دانشگاه بیرجند و دانشگاه علوم پزشکی ارتباط برقرار کردیم.
وی ادامه میدهد: طبق تفاهم نامه های منعقده بین آسیا پرواز و برگزار کنندگان همایش های ملی و بین المللی این دانشگاه ها مقرر گردید برنامه های مختلف گردشگری را نیز برای میهمانان و مدعوین آنها پیش بینی کنیم. به این صورت که اگر زمان اقامت میهمانان کوتاه باشد تور بیرجند گردی در قالب بازدید از بافت تاریخی، باغ و عمارت اکبریه و شنیدن و دیدن موسیقی مقامی و رقص محلی را برای آنان در نظر بگیریم و چنانچه مدت اقامت شان طولانی تر باشد آنها را به روستاهای هدف گردشگری و کویرهای اطراف ببریم.
مهندس کاشانی از همایش های بین المللی ایران – افغانستان در پرتو تحولات منطقه ای، امنیت انسانی، علف های هرز و دومین کنفرانس بین المللی تهویه مطبوع و تاسیسات حرارتی و برودتی در دانشگاه بیرجند و همایش های بین المللی تازه های بیماری های عفونی و فناوری های تشخیصی نوین در این بیماریها در دانشگاه علوم پزشکی بیرجند به عنوان همایش هایی نام می برد که در کنار آن، خدمات تور گردشگری به میهمانان خارجی ارائه شده است.
به گفته وی در یکی از همایشهای بین المللی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، یکی از میهمانانی که از کشور ایتالیا آمده بود در قالب تور گردشگری به کویر سه قلعه رفته و از جلوه های طبیعی آنجا دیدن کرده و غذای محلی صرف نموده بود، وی پس از بازگشت به کشورش، عکس های این سفر را در وب سایت خودش که حدود ۱۲ هزار پزشک اروپایی در آن عضویت دارند قرار داد که بازتاب فوق العاده ای داشت و تمامی اعضای وب سایت را شگفت زده کرده بود.
مدیر آژانس هواپیمایی آسیا پرواز همچنین می گوید: سفر یک تور گردشگری از کشور لیتوانی به استان هم بازتاب قابل توجهی داشت. گردشگران لیتوانیایی در این سفر ضمن دیدن اماکن تاریخی بیرجند از جمله بافت تاریخی این شهر و باغ و عمارت اکبریه، از روستاهای مختلف هدف گردشگری شامل چنشت، اسفهک و فورگ و جاذبه های طبیعی مثل چشمه مرتضی علی (ع) طبس دیدن کردند.
آنها که کمپینی با عنوان «عاشقان ایران» در کشور لیتوانی دارند تصویری از دختر بچه چنشتی با لباس خاص این روستا را به عنوان پوستری با مضمون دعوت به ایران (come to Iran) چاپ کردند که در اروپای شرقی توزیع شد و در معرفی کشورمان و جاذبه های گردشگری خراسان جنوبی خیلی تاثیر گذار بود. آنها همچنین عکسهایی از کودکان روستای چنشت و قلعه فورگ و طاق عباسی در طبس را در کنار جاذبه های معروف گردشگری کشورمان در مجله ای که در لیتوانی منتشر می شود به چاپ رساندند و بازتاب معرفی این جاذبه ها به زبان لیتوانیایی فوق العاده وسیع بود.
مهندس کاشانی اظهار می کند: یکی از نخست وزیران اسبق کشور لیتوانی به نام «آدولفاس» که جزو گردشگران این تور و از چهره های اقتصادی اروپای شرقی محسوب می شود، وقتی از کارگاه توبافی (پارچه بافی سنتی) در خراشاد دیدن کرد به لحاظ شم اقتصادی اش، فوق العاده تحت تاثیر کار دستگاه توبافی قرار گرفته بود و مدام از هزینه های راه اندازی این دستگاه و مصالح مورد نیاز و … می پرسید و می گفت این دستگاه ها مانند یک گنج است و شما باید قدرش را بیشتر بدانید. یا وقتی دارهای سنتی قالیبافی در کارگاه های مود را دید با توجه به اینکه از برند جهانی فرش مود مطلع بود از قیمت فرش ها می پرسید و از اختلاف قیمت در اینجا با قیمت های این فرش ها در بازار اروپا بسیار متعجب شده بود.
وی می افزاید: برای گروهی دیگر از گردشگران سوئیسی به گونه ای برنامه ریزی کردیم که آنها در زمان کاشت پیاز زعفران حضور داشته باشند. گردشگران اروپایی باورشان نمی شد که گلها و پرچم های خوشرنگ زعفران از دل این پیاز ها بیرون می آید و رشد می کند و به گل و زعفران تبدیل می شود. یکی از گردشگران وقتی متوجه شد هر گرم زعفران را در سر مزرعه می توان به قیمت یک تا یک و دو دهم یورو خریداری نماید، سخت شگفت زده شد و گفت: زعفران در سوئد حکم طلا را دارد و اصلا نمی توان بر روی آن قیمت گذاشت. وی در ادامه به جمعی از پزشکان اروپائی که اخیرا و در آبان ماه جاری به استان سفر کرده بودند اشاره می کند و می گوید: گردشگران این تور که اغلب از افراد شاخص علمی کشور ایتالیا بودند از کویر جهانی لوت در نزدیکی دهسلم دیدن کردند. آنها شب را در خانه محلی اقامت کردند و سیاه چادری مملو از صنایع دستی مانند حصیر بافی و محصولات کشاورزی استراتژیک استان از جمله زرشک، انار و گل زعفران برای آنها تدارک دیدیم و آنها از دیدن و حضور در این فضای سنتی خیلی لذب بردند، زرشک و انار تازه خوردند و چایشان را با اضافه کردن زعفران تازه نوشیدند و اینها همه باعث می شود که گردشگری استان به عنوان صنعتی ناب و جذاب در ذهن آنها باقی بماند و با توجه به ضریب بالای نفوذی که دارند و از چهره های شاخص و تاثیر گذار علمی هستند، می توانند در راستای تبلیغ ظرفیت های استان در حوزه گردشگری ایفای نقش نمایند که این برای معرفی استان ما در جهان فوق العاده است.
مهندس کاشانی می افزاید: در این سفر ما امکانات و تجهیزات فوق العاده ای از جمله خودروهای پیشرفته و دو دیفرانسیل و موتورهای چهار چرخ با ظرفیت های مختلف برای لذت بردن از جاذبه های دشت پهناور لوت که آمیزه ای از ماسه بادی های مرتفع و چشم انداز های فوق العاده جذاب است در اختیار گردشگران قرار دادیم و مناظر منحصر به فرد، بکر و دست نخورده کویر لوت باعث شده بود که آنها احساس کنند وارد دنیای دیگری شده اند و با توجه به اینکه قبلا در قالب تور گردشگری به دبی هم رفته بودند عنوان می کردند که امکانات و تجهیزات شما اگر بیشتر و بهتر از دبی نباشد، چیزی هم کم ندارد و واقعا راضی بودند. مدیر آژانس هواپیمایی آسیا پرواز در ادامه می گوید: این موارد نشان می دهد که استان خراسان جنوبی جاذبه ها و پتانسیل های لازم در حوزه گردشگری را دارد و هر چقدر که در این حوزه ورود پیدا کرده و فعالیت نماییم باز هم جای کار بیشتر را دارد و البته استفاده بهینه از این ظرفیت ها، نظر مساعد مسئولان را می طلبد و سرمایه گذاران و فعالان این حوزه باید مورد حمایت قرار گیرند تا دلگرم تر و قوی تر به کارشان ادامه دهند.
وی افزود: فعالیت در عرصه گردشگری راهی است که خیلی از استان های همجوار از جمله اصفهان، یزد و کرمان پیموده و می پیمایند و از رونق اقتصادی حاصله بهره برداری نموده و می نمایند و حال که ما نیز در این راه گام نهاده ایم نباید تعلل کنیم و تردید نماییم اما متاسفانه برخی مسئولان به این موضوع با دیده شک و تردید می نگرند و همچنان بر محدود کردن فعالیت ها در بخش کشاورزی و صنعت اصرار می ورزند حال آنکه ما معتقدیم اقتصاد بیمار این استان را با توجه به خشکسالی های مداوم، گردشگری و تجارت می تواند نجات دهد.
به گفته مهندس کاشانی در شرایطی که در بسیاری از روستاهایمان آب نداریم و سفره های آب زیرزمینی ما هم در حال برداشت است، وضعیت صنعت استان مشخص می باشد و شهرک های صنعتی ما بعضا به قبرستان صنعتی تبدیل شده و بازدهی کارگاههای کوچک و زودبازده هم معلوم است چرا صنعت گردشگری را که از مهمترین صنایع درآمد زا در جهان به شمار می رود توسعه نمی دهیم و فعالان این عرصه را حمایت نمی کنیم؟! قطعا در بخش های صنعت، کشاورزی و دامداری برای به بهره برداری رساندن سرمایه گذاری ها نیازمند هزینه کرد چند ساله هستیم اما بازگشت سرمایه در صنعت گردشگری آنی است و اینکه چرا به چنین صنعتی با این ظرفیت ها در استان ما کمتر توجه می شود، قابل تأمل است.