اخیراً پژوهشگران دانشگاه تبریز موفق به شناسایی قابلیت استفاده از گونهای علف هرز شدند که بنا به گفته آنان میتواند از این پس به عنوان منبعی جدید برای استخراج روغن خوراکی به چرخه صنایع غذایی کشور وارد شود. این گیاه ناشناخته خرفه نام دارد که گویا منبعی غنی از اسیدهای چرب غیر اشباع، به خصوص امگا۳ تلقی میشود.
خرفه در فهرست گیاهان خوراکی نیست و در کشاورزی به عنوان علف هرز شناخته میشود، ولی آنچه این گیاه را متمایز میکند، وجود اسید چرب امگا۳ زیاد در برگ آن (قسمت رویشی) است. البته دیگر گیاهان مثل کلزا یا بذر کتان نیز امگا۳ دارند، ولی این ماده در بذرهای آنها یافت میشود. حدود ۷۰ درصد اسیدهای چرب تشکیلدهنده روغن آن غیر اشباع بوده و حدود ۵۰ درصد آن را تنها اسید چرب امگا۳ تشکیل میدهد.
از جوشانده این گیاه که آب آن گرفته شده است در معالجه اسهال و برای رفع سرفه، تسکین دردهای سینه و سوزش مجرای ادرار و مثانه و رفع حرارت رحم و سوزش آن استفاده میشود
استفاده از اسیدهای چرب غیر اشباع موجب کاهش کلسترول خون میشود. منبع اصلی اسید چرب امگا۳ روغن ماهی است، ولی منابع گیاهی نیز حاوی اسیدهای چرب غیر اشباع شدهاند. امروز از گیاهانی مثل بادام زمینی، کلزا، آفتابگردان،ذرت و هسته انگور روغن استخراج میشود، ولی از خرفه در دنیا روغن استخراج نمیشود.
علاوه بر وجود امگا۳ در قسمت رویشی آن، مواد معدنی مثل منیزیم، پتاسیم، کلسیم و همچنین ویتامین ث (۱۶ میلیگرم در ۱۰۰ گرم مادهتر) به مقدار زیاد در بافتهای آن وجود دارد. غنی بودن از اکسیدانها (رنگ قرمز ساقه) از دیگر مزیتهای این گیاه است. خرفه سرشار از بتاکاروتن (پیش ساز ویتامین آ)، B1 و B2 نیز میباشد.
مقدار روغن کل در برگ پایین است که بهتر است از برگهای آن به صورت تازه خوری به عنوان مناسبترین سبزی و از بذرهای آن که حدود ۲۰ – ۱۵ درصد روغن دارد، به عنوان منبع استحصال روغن استفاده شود. حتی اگر روغن این گیاه با روغنهای دیگر مخلوط شود، کیفیت آنها را از لحاظ ارزش غذایی افزایش خواهد داد و این امر به سلامت جامعه کمک خواهد کرد.
یه غذای خوشمزه با خلفه
از غذاهایی که برای پیشگیری از بیماری های التهابی و استخوانی فایده دارد خرفه با کشک است. برای تهیه این خوراک به ۵۰۰ گرم کشک، ۱۰۰ گرم گردو، نیم کیلو خرفه، سه قاشق چایخوری نعناخشک، چهار لیوان آب و یک پیاز کوچک نیاز دارید. کف تابه را با روغن چرب کنید و پیاز را در آن تفت دهید.
سبزی(خرفه) را پاک کنید و ساقه های آن را بشویید. سبزی ها را در روغن ریخته و با مقداری نمک و پیاز داغ به مدت ۱۵ دقیقه روی حرارت ملایم اجاق قرار دهید تا بپزد. کشک را هم بجوشانید و با نعناداغ به مواد داخل قابلمه اضافه کنید و منتظر بمانید تا پنج دقیقه دیگر مواد جوش بخورد.
خورشت را با کشک تزئین کنید و روی آن مقداری نعناداغ و گردو بریزید. این خورشت بسیار مقوی است و از ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی پیشگیری می کند، کلسترول خون را پایین می آورد و خطر ایجاد لخته خون را در افراد مستعد کاهش می دهد.