« مادر ببین دختر و بگیر» ضرب المثلی است که در امر ازدواج به گوش همه ما آشناست. اگرچه به نظر می رسداین روزها دیگر کاربرد چندانی نداشته باشد. تفاوت ها میان دو نسل، این روزها بیشتر از همیشه خود را نشان می دهد و شاید همین امر انتخاب همسر را کمی سخت تر کرده است.
قدیم تر ها که داستان شروع ازدواج از خانواده ها آغاز می شد مادر خانواده زمانی که پسرش آمادگی ازدواج را پیدا می کرد آستین ها را بالا می زد تا عروسی مناسب برای پسرش انتخاب نماید. اولین قدم در این راه این بود که در خانواده هایی که در اطراف خود می شناخت و با توجه به نوع رفتار ، برخورد ، اعتقادات و اصالت خانواده دختری را که مناسب می دید انتخاب می کرد و به قول این ضرب المثل «مادر و ببین دختر و رو بگیر» عروس مناسب انتخاب می شد. اما در این زمانه دیگر این ضرب المثل کارکرد خود را از دست داده است ، زیرا خاستگاه و ملاک های ازدواج تفاوت های چشمگیری پیدا کرده است، و اگر خانوادها بخواهند با پیروی از همان الگوی سابق همسری مناسب برای فرزندشان انتخاب کنند به علت تفاوت های فاحشی که میان دو نسل وجود دارد ضریب انتخاب اشتباه آنها به شدت بالا خواهد رفت.
نسل امروز ، نسل دیروز
تفاوت های میان نسل والدین و فرزندان امروزه امری مخفی و پوشیده نیست و پی بردن به آن کار سختی به نظر نمی رسد. اگر کمی در خیابان های شهر قدم بزنید به وضوح می توانید تفاوتهای میان این دو نسل رامشاهده کنید. از نوع پوشش گرفته تا مدل حرف زدن و عقاید و باورهای متفاوت. دیگر حتی نیازی به تحقیق هم وجود ندارد شما به راحتی مادری با پوشش کامل اسلامی را مشاهده می کنید که در کنار دختری با پوشش متفاوت قدم می زند. این تفاوت ها از ظواهر نیز گذشته و به نوع حرف زدن ها ، احترام گذاشتن ها هم رسیده است. شما این روزها دخترانی را می بینید که مادرانشان وقتی به سن سال آنها بودند یک خانواده را اداره می کردند در حالی که این دختران حتی حاضر به تن دادن به ازدواج نیستند چون می خواهند از زندگیشان لذت ببرند و به ازدواج به چشم غل و زنجیری نگاه می کنند که آزادی آنها را سلب خواهد کرد واگر ازدواج کنند حاضر نیستند بچه دار شوند زیرا نگرانند که رفاه و آسایشان به هم بخورد.
ملاک های تغییر رنگ داده
بسیاری از ملاک ها در زمینه های فردی و اجتماعی میان نسل امروز و نسل دیروز تغییر کرده است. در نسل های قدیم بزرگ ترین ملاک ها برای انتخاب همسر وازدواج داشتن تدین، اخلاق، خانواده اصیل، و.. بود ولی در نسل امروز انقدر که ظاهر و موضوعات مادی مهم به نظر می رسد فرصت فکر کردن در خصوص سایر مسائل رنگ باخته است. داشتن ظاهر و صورت زیبا و پول و ثروت بزرگ ترین ملاک های نسل امروز برای ازدواج است.
در مورد زمینه های اجتماعی نیز نسل امروز به داستان ادامه تحصیل جور دیگری نگاه می کند. به واسطه فراهم شدن امکانات آموزشی دختران و پسران جوان در هر قشری و به واسطه تشویق والدینشان علاقه مند به ادامه تحصیل هستند و از این لحاظ از نسلهای گذشته دانش آموخته تر اند. اما به نظر می رسد بسیاری از جوانان برای خالی نبودن عریضه و تنها تجربه یک حضور اجتماعی جدید و نماندن در خانه تحصیل و رشته تحصیلی خود را انتخاب می کنند. در حالی که در نسل گذشته مهمترین نکته آماده کردن جوانان برای زندگی گردن و چرخاندن چرخ زندگی بود و لذت بیشتر ی هم در آن نهفته بود. شاید بتوان گفت در این مورد جامعه نیز مقصر است زیرا به ندرت جوانان را برای زندگی مشترک آماده کرده و شرایط را برایشان مهیا می کند.
جامعه و خانواده
جدایی از مشکلاتی که خیلی وقت ها دامان ازدواج جوانان را گرفته است از چشم و هم چشمی گرفته تا نابسامانی رابطه دختر و پسر در جامعه امروز . شاید بتوان گفت بسیاری ازاین مشکلات حاصل تربیت و پرورش جامعه کوچک تر یعنی خانواده و جامعه بزرگ تر است .
یکی از عللی که می توان در تغییر نوع شکل گیری هدف جوانان برای ازدواج عنوان کرد این است که به واسطه رفاهی نسبی که در خانواده ها به وجود آمده است جوانان کمتر طعم سختی و مشکلات را چشیده اند و به ازدواج به چشم یک لذت آنی نگاه می کنند. جوانان امروز توسط نسلی که شاید سختی ها را متحمل شده اند پرورش یافته اند و با این استدلال که فرزندانشان آن سختی را تجربه نکنند مهیای زندگی مشترکی که تلفیقی از تلخی ها و شیرینی هاست نگشته اند.
نوع پرورش خانواده ها، رسانه ، وسائل ارتباط جمعی ، جوانان را به سمتی سوق داده است که از پذیرش بار مسئولیت ازدواج شانه خالی کنند و حتی بعضی از مواقع به رابطه آزاد جنسی عاری از هر گونه قید و بند و مسئولیت بیندیشند. پس با توجه به این شرایط دیگر نمیتوان به همان روشهای سنتی سابق برای انتخاب همسر اکتفاء کرد. درست است که شناخت خانواده همسر بسیار مهم و حیاتی است به نظر می رسد اما باید اموری چون اعتقادات مذهبی ، اندیشه و جهت فکری ، درجه مسئولیت پذیری ، گذشت، گذر از خودخواهی درجه صبرو تحمل در هر کدام ازدختر و پسر به طور کامل تر و دقیق تر مورد بررسی قرار بگیرد.