برای آینده ای بهتر، برای زندگی موفق و داشتن درآمد بیشتر حتماً لازم نیست رشته تحصیلی ات ریاضی فیزیک، تجربی یا انسانی باشد خبر نداریم در دنیای فنی و حرفه ای و کارودانش ستاره ها چه می کنند؟ کاش باور می کردیم که آنها با یک تیر چند نشان می زنند، هم آموزش علمی و هم یادگیری حرفه ای برای استقلال مالی و کاری، زندگی موفق آینده، هدفی که کار ودانشی ها و هنرآموزان فنی و حرفه ای از امروز قدم به قدم به سوی آن می روند. آن ها با سرعت برای رسیدن به قله ها تلاش می کنند و برخی اندر خم این کوچه اند که کسی به آنها نگوید کارودانشی!
علاقه شخصی
مصطفی مجدیان هنرجوی رشته الکترونیک صنعتی است که برای اولین بار در چهاردهمین مسابقات علمی کاربردی کشور توانسته است با موفقیت و کسب رتبه سوم؛ از هنر، استعداد و توانایی خود از رشته تحصیلی اش دفاع کند و در این زمینه می گوید:این مسابقات در سطح عملی بسیار بالایی و در رشته های مختلف بین هنرجویان کارو دانش در کشور انجام می شود که توانستم با تلاش و پشتکار مقام سوم این مسابقات را بدست آورم.
وی علاقه به کارهای فنی و عملی و بالابردن سطح علمی را از انگیزه های خود عنوان می کند و می گوید: بعضی از دانش آموزان می توانند با کمی تلاش جزو نفرات برتر رشته های تحصیلی کارودانش و یا فنی و حرفه ای باشند.
او ادامه می دهد: من از بچگی با قطعات مختلف آشنا بودم و علاقه مندی به کارهای فنی مرا به سمت و سوی رشته های کارودانش سوق داد در حالی که می توانستم رشته های نظری را انتخاب کنم.
او با اشاره به اینکه زمانی که تجربه کافی و تخصص در رشته ام کسب کنم می توانم در زمینه کنترل کیفیت مدارات برق و یا تخصص های فنی کارخانجات مشغول به کار شوم، گفت: اگرچه سختی کارهای فنی ممکن است زیاد باشد ولی بعد از مدتی کار تخصصی، دیگر نیازی نیست دائم در دفتر کار باشم و می توانم بصورت مهندس ناظر در پروژه ها مشارکت نموده و با استفاده از تکنولوژی روز درآمدزایی بیشتری کسب کنم.
موفقیت با کار عملی
مجدیان علاقه مندی در درس و یا هر کاری را مهم می داند و می گوید: وقتی علاقه نباشد درس واقعاً کسل کننده است ولی وقتی به رشته ات علاقه داشته باشی شوق یادگیری هم تو را به سمت کار می کشاند .
به گفته او ۶۰ درصد رشته های کارو دانش به صورت عملی به دانش آموزان تدریس می شود و هنرجویانی موفق هستند که در زمینه کار عملی فعال باشند.
او حضور در مسابقات علمی کاربردی کشوری را از جمله موفقیت های خود عنوان می کند و می گوید: مسابقات در دو بخش دیجیتال (کامپیوتر) و آنالوگ(شناسایی قطعات مختلف) برگزار شد که کار کردن با آن سخت بود و ما اصلاً در مدرسه به دلیل کمبود تجهیزات نتوانستیم آموزش های لازم را داشته باشیم اما بدلیل علاقه، هوش و خلاقیت توانستم رتبه سوم را کسب کنم .
مجدیان گفت: ما در هفته ۳ روز کارگاه عملی و ۲ روز نظری داریم و بیشتر ترجیح می دهم در کارگاه باشم تا بخواهم دروس نظری را بخوانم.
به گفته او یکی از جذاب ترین بخش هایی که در این مسابقات نظرش را جلب کرده حضور اسپانسر و یا حمایت کننده مالی این مسابقات است که با ثبت یک اختراع توانسته است یکی از پرافتخارترین هنرجویان کارودانش باشد و با تاسیس یک کارخانه و همکاری با شرکت های خارجی درآمد زایی داشته باشد و با افتخار تمام خود را یک کارودانشی معرفی می کند.
او می گوید: یکی از هنرجویان کارودانش فقط با یک ایده پایه توانست اختراع کند و آن صفحه های خورشیدی به سمت خورشید بود و این همان چیزی است که هنرجویان کارودانش می توانند با ثبت یک اختراع فعالیت کنند.
او ادامه می دهد: دانش آموزان رشته الکترونیک صنعتی با استفاده از شرط معدل می توانند بدون کنکور به دانشگاه بروند و در مقاطع تحصیلی بالاتر در رشته های مهندسی ادامه تحصیل دهند و من نیز علاقه دارم علاوه برادامه تحصیل در زمینه هوشمندسازی منازل فعالیت کنم و با دریافت مجوز های لازم از فنی و حرفه ای ایجاد شغل نمایم.
تلاش برای در آمد
ابراهیمی نیز یکی دیگر از هنرجویان بیرجند در رشته تاسیسات گرمایی است که توانسته در مسابقات علمی کاربردی کشور مقام سوم را کسب کند. او در زمینه حضور خود در این مسابقات می گوید: بدلیل علاقه و بالابردن سطح علمی خودم در این مسابقات حضور پیدا کردم و توانستم با پشتکار و تجربه ای که داشتم حائز مقام شوم.
هنرجوی هنرستان: در پروژه موتورخانه یک بانک و در قسمت لوله کشی آب سرد و گرم مشغول به کار هستم و از ابتدای ورود به این رشته نیز بصورت عملی ترجیح دادم وارد بازار کار شوم
او ادامه می دهد: در پروژه موتورخانه یک بانک و در قسمت لوله کشی آب سرد و گرم مشغول به کار هستم و از ابتدای ورود به این رشته نیز بصورت عملی ترجیح دادم وارد بازار کار شوم.
وی می گوید: سطح عملی معلمان هنرستان ما بسیار بالا بوده و در انتقال مفاهیم به دانش آموزان کمک می کنند اما آنچه که در رشته های فنی مهم است تجهیزات و نحوه استفاده و برخورداری از آن است که در مدرسه بدلیل نبود تجهیزات کافی و یا قدیمی متأسفانه نمی توانستیم بعضی از آموزش ها را داشته باشیم.
او ادامه می دهد: ما در مدرسه ۱۸ نفر بودیم که با یک پکیج و یک دستگاه پرس در بخش عملی کار می کردیم ولی با همه این مشکلات توانستم با علاقه مندی، خلاقیت و تجربه کاری که از ابتدا در این رشته کسب کرده بودم در مسابقات موفق شوم.
در ادامه کوثر کوه کن دیگر هنرجوی شهرستان بیرجند است که اولین حضور خود را در هفدهمین جشنواره هنرهای تجسمی هنرستان های فنی و حرفه ای کشور تجربه می کند و موفق به کسب رتبه سوم کشوری در رشته طراحی و دوخت می شود، می گوید: آزمون این جشنواره در یک روز و در دو بخش طراحی و دوخت سرویس نوزاد و به مدت ۸ ساعت انجام شد که پس از نظر داوران موفق شدم مقام سوم را کسب کنم.
کمک های مشاوران
وی می گوید: با توجه به اینکه از سال اول دبیرستان متأهل بودم و با معدل اول دبیرستانم در رشته تجربی نیر می توانستم ادامه تحصیل بدهم ولی ترجیح دادم بدلیل خوب بودن بازارکار هنرستان های فنی و حرفه ای، با کمک مشاوران دبیرستان و بازدید از کارگاه ها و تجهیزات هنرستان رسالت و دیدن کار هنرجویان در رشته های مختلف گرافیک،صنایع دستی ،کامپیوتر و … با حمایت خانواده و همسرم طراحی دوخت را انتخاب کنم.
او ادامه می دهد: درس هایم در این رشته به دو بخش تقسیم می شد یکی بصورت کارگاه عملی دوخت و الگو و دیگری دروس تئوری از جمله ریاضیات، ادبیات، زبان خارجه و زبان فارسی که طی دو سال آموزش می دیدیم و البته آشنایی با الیاف نخ، کشیدن مانکن و طراحی لباس بر روی مانکن و مدل های مختلف پوشاک با استفاده از خلاقیت و کنار هم قراردادن رنگ بندی های مختلف پارچه نیز از کارهای تخصصی رشته طراحی دوخت است که جمعیت کلاس ما با توجه به اینکه ۲۲ نفر بود در کارگاه به دو گروه ۱۱ نفری تقسیم می شدیم تا همه بتوانند از امکانات و آموزش مفید برخوردار شوند.
کوه کن با اشاره به اینکه برخی از رشته های فنی و حرفه ای و کارودانش که شامل ۵۳ رشته است می توانند با داشتن شرط معدل بالای ۱۸ بدون کنکور به دانشکده های فنی و حرفه ای راه یابند، گفت: طراحی دوخت و کودکیاری از جمله این رشته ها می باشد.
او ادامه می دهد: تاکنون به دلیل حجم دروس تئوری و عملی متأسفانه نتوانستم کار شخصی در زمینه تخصصی که کسب کرده ام داشته باشم. ولی با اتمام تحصیل و دوره کارورزی تلاش خواهم کرد که بصورت شخصی در زمینه دوخت های سنتی کار کنم.
او می گوید: هر دانش آموز ۲۴۰ ساعت کارورزی دارد که باید ۸ ساعت دوخت را انجام دهد و این مهارت کار عملی او را بالا می برد و می تواند متناسب با مد روز در زمینه هنری خود فعالیت کند.
او با اشاره به اینکه تاجایی که برایم مقدور باشد دانشگاه را انتخاب می کنم و ادامه تحصیل می دهم، گفت: با همین دوره کارورزی و آموزشی که از طرف میراث فرهنگی گذاشته می شود می توانیم کارت صنعتگری دریافت کنیم و با میراث فرهنگی همکاری داشته باشیم.
او می گوید: وقتی که به چیزهایی که ارزش ندارند ارزش بدهید، وقتی که دو پارچه کنارهم ارزشی ندارد و تو با طراحی، خلاقیت و ذوق به آنها ارزش می دهی آن وقت هست که بیشتر جذب این هنر می شوی و این در حالی است که دررشته های نظری و تجربی این حس بین دانش آموزان کمتر دیده می شود و من نیز اگر در بدترین شرایط قرار بگیرم بازهم این رشته را انتخاب خواهم کرد و آن بدلیل تنوع و خلاقیت این رشته است که می توانم حتی خودم در آینده درآمدی داشته باشم و علاوه برآن به هنر خانه داری پرداخته و به فرزندانم رسیدگی و توجه بیشتری نمایم.
اهمیت انگیزه
ناهید پناهنده مربی هنرستان های رسالت و کوثر در رشته طراحی دوخت است که ۱۱ سال است با هنرجویان فنی و حرفه ای آشناست و جزو اولین هنرجویان طراحی دوخت است که اکنون دارای مدرک کارشناسی این رشته از دانشگاه شریعتی تهران است و در این زمینه می گوید: رشته های فنی و حرفه ای نیاز جامعه ما است و جزو رشته هایی نیست که منسوخ شده باشد و هر روز با مقتضیات زمان جدیدترین و به روز ترین تکنیک ها و روش های دوخت آموزش می ببینیم و این تکنیک ها را به هنرجویان نیز انتقال می دهند.
او می گوید: هر سال دوره های فنی و حرفه ای برای مربیان به صورت ضمن خدمت در راستای آموزش های جدید برگزار می شود و همکاران با آموزش و فراگیری این دوره ها آنها را در مدارس به هنرجویان منتقل می کنند.
وی راه حل ایجاد انگیزه در بین دانش آموزان را برای سوق دادن به رشته های فنی و حرفه ای و کارودانش را بازدید دانش آموزان از آثار هنری هنرجویان و کارگاه های آموزشی می داند و می گوید: آثار هر رشته ای بیانگر تحولات آن رشته است و وقتی دانش آموز با اثر هنری یک رشته آشنا می شود و آن را از نزدیک لمس می کند بهتر درک می کند و جذب این رشته می شود و نقش مشاور و خانواده نیز در این امر خیلی مهم است به گونه ای که اگر حمایت خانواده نباشد دانش آموز و یا هنرجویان نمی توانند موفق باشند.
او ایجاد طرح های جدید با خلاقیت و استفاده از نقوش و المان های ایرانی را در طراحی لباس موثر می داند و می گوید: رشته طراحی دوخت یکی از پرخرج ترین رشته هاست که استفاده از بهترین رنگ ها و پارچه ها می تواند در زمینه کیفیت کار هنرجویان تاثیرگذار باشد اما اگر خیرین در مدارس فنی و حرفه ای و کارودانش ورود پیدا کنند و هنرجویان در زمینه آماده سازی وسایل کارگاهی همراهی داشته باشند، بخشی از این مشکل برطرف می شود.