آب شرب؛ کارواش و ۲ دهه خشکسالی!

کارواش‌ها را شاید بتوان یکی از آلاینده ترین فعالیت‌های انسانی برشمرد که موجب آلودگی منابع آب می شوند. این واحدها به علت استفاده از مواد شوینده باعث تغییر شیمیایی کیفیت آب می‌شوند ضمن اینکه آزمایش‌ها نشان می‌دهد در پساب این واحدها، فسفات اغلب بالاتر از حد استاندارد‌های محیط‌ زیست است. منشا دیگر آلودگی فاضلاب کارواش‌ها ، شست‌وشوی موتور خودرو‌هاست که طی آن روغن و گریس همراه با آب شست‌وشو به منابع آبی راه می‌یابد و موجب آلودگی جدی آب‌های سطحی و زیرزمینی می‌شود.

دیگر معضل کارواش ها استفاده از منابع آب شرب شهری است که با توجه به خشکسالی های نزدیک به دو دهه در استان و مدت زمان شستشوی یک خودرو که بطور معمول کمتر از ۳۰ دقیقه زمان نمی برد جای تأمل دارد بخصوص در شهر بیرجند که از آب تصفیه شده و شیرین در کارواش ها استفاده می شود.

استفاده از آب شرب شهری در کارواش ها

صاحب یکی از کارواش های سطح شهر بیرجند میزان آب مورد نیاز برای شست و شوی یک ماشین را در کارواش حدود ۵ لیتر عنوان کرد و به خبرنگار ما گفت: ما برای شست و شو از آب شهری استفاده می کنیم و بطور معمول اگر ماشین در خانه شسته شود بین ۳۰ تا ۴۰ لیتر آب استفاده می شود که با توجه به اینکه آب به همراه فشار درکارواش ها برای شستشو استفاده می شود میزان مصرف آب کاهش می یابد. او ادامه می دهد: برای شستشوی ماشین از مواد شوینده مثل ریکا ، تاید، شامپو فرش و .. استفاده می شود که همگی آنها به شبکه فاضلاب ریخته می شود و محل دفع مجزایی برای کارواش ها تعریف نشده است.

برای شست و شوی یک ماشین بطور معمول ۶ تا ۷ لیتر آب استفاده می شود

یکی دیگر از کارواش داران بیرجندی به خبرنگار ما گفت: برای شستشوی یک ماشین معمولا ۶ تا ۷ لیتر آب مصرف می شود و ماهانه حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ ماشین در کارواش شسته می شود که از آب شهری استفاده می کنیم و بطور متوسط ماهانه بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تومان قبض آب پرداخت می کنیم. وی افزود: فاضلاب تولید شده در کارواش ها به فاضلاب شهری هدایت می شود.

برای شستن موتور ماشین از گازوئیل استفاده می کنیم

دیگر کارواش دار بیرجندی که برای ۷۱ روز مصرف آب ۲۰۰ هزار تومان پول پرداخت کرده به خبرنگار ما گفت: چون در کارواش ها آب با فشار زیاد مورد استفاده قرار می گیرد آب زیادی مصرف نمی شود ولی ما از آب شرب استفاده می کنیم. وی ادامه داد: برای شست و شوی ماشین از انواع مواد شوینده مثل وایتکس ، ریکا ، تاید و … استفاده می شود و برای شستن موتور ماشین اگر خیلی روغنی و چرب باشد از گازوئیل استفاده می کنیم.

۱۱۸ اشتراک کارواش در استان داریم

معاون امور مشترکین و درآمد شرکت آب و فاضلاب شهری خراسان جنوبی تعداد کارواش هایی که انشعاب از این مجموعه دریافت کرده اند را در استان ۱۱۸ انشعاب عنوان کرد و گفت: در بیرجند ۶۰ اشتراک وجود دارد که مصرف آنها در سال گذشته ۲۲ هزار و ۲۳۴ متر مکعب بوده که بطور میانگین در هر ماه یک هزار ۸۵۳ متر مکعب آب مصرف کرده اند. مهندس نادی افزود: ممکن است برخی از کارواش ها در مکان های تجاری که از قبل انشعاب آب داشته فعالیت داشته باشند که این آمار را نداریم.

آب غیر شرب برای استفاده در کارواش ها نداریم

معاون بهره برداری شرکت آب و فاضلاب شهری استان نیز به خبرنگار ما گفت: معمولا در کارواش ها از آب کمتری در مقایسه با منازل برای شست و شوی ماشین استفاده می شود بنابراین استفاده از کارواش ها توصیه می شود.

مهندس محمدنژاد افزود: کارواش ها معمولا از آب شرب شهری استفاده می کنند چون ما شبکه مجزایی نداریم و تک شبکه هستیم بجز شهر طبس که دو شبکه ای است. وی با اشاره به اینکه ما آب غیر شربی نداریم که در اختیار کارواش ها قرار دهیم، ادامه داد: یک کارواش در بیرجند از سیستم بازیافت آب استفاده می کند که هنوز باب نشده است و نیاز به فرهنگ سازی دارد.

انتقال پساب کارواش ها به شبکه فاضلاب

وی اذعان داشت: پساب کارواش ها نیز به فاضلاب بیرجند منتقل می شود و عملا مشکلی وجود ندارد و در ازمایشگاه بطور مرتب آزمایش پایش صورت می گیرد و کوچکترین مشکل انعکاس داده می شود و در مورد پساب کارواش ها نیز حجم مواد شوینده زیاد نیست .

آغاز کار تحقیقی پیرامون فعالیت کارواش ها در بیرجند

مدیر امور آب و فاضلاب بیرجند در پاسخ به سوال خبرنگار ما در مورد میزان مصرف آب در کارواش ها و نحوه دفع فاضلاب آنها و نظارت های صورت گرفته در این حوزه گفت: کار تحقیقی جدیدی را آغاز کرده ایم تا میزان مصرف آب در کارواش های بیرجند مشخص شود و اینکه آیا شستن ماشین در کارواش به صرفه است یا نه ؟

دستگاه پیش تصفیه در خروجی پساب کارواش هامورد استفاده قرار نمی گیرد

هاشم آبادی در مورد پساب تولید شده در کارواش ها افزود: معمولا پساب تولید شده در کارواش ها به شبکه فاضلاب متصل می شود که با توجه به وجود دستگاه های پیش تصفیه در بازار مجموعه هایی مانند رستوران ها و بیمارستان ها از آن استفاده می کنند که بعید به نظر می رسد ازاین سیستم کارواشی استفاده کرده باشد که در این کار تحقیقی این مورد نیز بررسی خواهد شد.

وی ادامه داد: ما مجموعه هایی مانند رستوران ها و بیمارستان را که پساب خاص تولید می کنند ملزم به استفاده از دستگاه پیش تصفیه می کنیم که کارواش ها نیز باید ملزم به استفاده از این دستگاه شوند.

انتقال پساب کارواش ها به چاه های جذبی و جوب کنار خیابان ها در برخی شهرهای استان

مدیر امور آب و فاضلاب فردوس در مورد دفع پساب کارواش ها در این شهر گفت: با توجه به اینکه شبکه فاضلاب در این شهر اجرایی نشده معمولا دفع پساب کارواش ها در چاه هایی که اکثرا جذبی هستند ، انجام می شود. ندائی جوان افزود: نظارت بر تخلیه این چاه ها نیز بر عهده محیط زیست و سایر ارگان های مرتبط است و ما وظیفه ای بر عهده نداریم. مدیر امور آب و فاضلاب قاین نیز به خبرنگار ما گفت: پساب کارواش ها اکثرا در جوب کنار خیابان ها روان هستند یا در چاه جذبی دفع می شوند که باید توسط محیط زیست و یا شهرداری نظارت شود.

خطرات پساب کارواش ها برای محیط زیست

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی نیز در گفت و گو با خبرنگار ما در مورد مخاطرات کارواش ها گفت: کارواش‌ها یکی از آلاینده ترین فعالیت‌های انسانی است که موجب آلودگی منابع آب می شود چرا که این واحدها به علت استفاده از مواد شوینده باعث تغییر شیمیایی کیفیت آب و بالارفتن فسفات در آب می شوند.

آلوده ترین بخش پساب کارواشهامربوط به موتور شویی است

اله پور افزود: منشا دیگر آلودگی فاضلاب کارواش‌ها ، شست‌وشوی موتور خودرو‌هاست که طی آن روغن و گریس همراه با آب شست‌وشو به منابع آبی راه می‌یابد و موجب آلودگی جدی آب‌های سطحی و زیرزمینی می‌شود و به طور کلی آلاینده های موجود در پساب کارواش ها را می توان چربی و روغن ، دترجنتها ، فسفات ها ومواد شیمیایی مانند جوهر نمک و آمونیوم بای فلورایدABF و همچنین حلالهای مضر برای موجودات زنده برشمرد. وی ادامه داد: ضمنا هیدروکربورها، روغن‌ها، دوده، ذرات ،برخی عناصر سنگینMTBE موجود در بنزین و بنزن، از جمله دیگر آلاینده‌های موجود در پساب کارواش‌ها را تشکیل می دهند که این مواد یقیناٌ موجب آلودگی گسترده آب های سطحی و سفره‌های آب زیرزمینی در مناطق پذیرنده پساب می‌شود. وی تصریح کرد: مواردی از قبیل موتور شویی، زیرشویی، جارو برقی و واکس زنی از درجه اهمیت بالاتری برخوردارند. که در صورتی که خودرو قبلا واکس یا براق کننده خورده باشد دارای فلزات سنگین نیز خواهد بود. معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: آلوده ترین بخش پساب کارواشها مربوط به موتور شویی (موتور و قطعات جانبی آن) است که با توجه به استفاده از گازوئیل در کنار مواد شوینده آلایندگی زیست محیطی بسیار بالایی را در برخواهد داشت.

عدم مدیریت صحیح فاضلاب کارواش ها

اله پور با تاکید بر اینکه عدم مدیریت صحیح فاضلاب کارواش ها باعث ایجاد آلودگی در آب و خاک می شود، افزود: بر اساس ماده ١۴ آیین نامه جلوگیری از آلودگی آب تخلیه و پخش فاضلاب یا هرنوع ماده آلوده‌کننده از منابع متفرقه به آب‌های پذیرنده به میزان بیش از حد استاندارد ممنوع و جرم محسوب می گردد و چنانچه تخلف از مقررات این آیین نامه موجب ورود هر گونه خسارت به محیط زیست آبزیان و منابع طبیعی گردد ، مراتب از طریق مراجع قضایی پیگیری و به موجب تشخیص مقام قضایی مسئولین مربوطه به پرداخت و جبران خسارت وارده محکوم خواهند شد .

کارواش ها برای بهره برداری نیاز به نظریه محیط زیست ندارند

وی در مورد وضعیت کارواش های فعال در استان و نظارت بر آنها ادامه داد: با توجه به اینکه کارواش ها واحد صنفی تلقی می گردند در احداث و بهره برداری نیاز به اخذ نظریه حفاظت محیط زیست نمی باشد بنابراین با توجه به اینکه در شهرستان بیرجند شبکه جمع آوری، انتقال و تصفیه فاضلاب اجرا گردیده است مسئولین کارواشها باید با نظارت شرکت آب و فاضلاب استان به شبکه جمع آوری و تصفیه فاضلاب متصل گردند. وی اذعان د اشت: چنانچه مدیریت صحیحی در کارواش ها صورت نپذیرد ادامه روند فعالیت کارواشها می تواند با هدر رفت آب شرب شهری و ایجاد آلودگی موجبات آلودگی سفره آب زیر زمینی را بوجود آورد.

قابل ذکر است که رئیس مجمع امور صنفی استان تعداد واحدهای کارواش دارای مجوز در استان را ۱۵۸ مورد عنوان کرده است .