دخترم مدام دستانش در دهانش است و به کندن و جویدن ناخن هایش مشغول است. ناخن های او شکل بدی را پیدا کرده اند. نمی دانم چه کار کنم؟! هر کاری انجام می دهم دعوایش می کنم، قهر می کنم و … ولی باز هم این کارش را بیشتر از قبل انجام می دهد.

این جملات شاید درد دل خیلی از والدین باشد. به این کار فرزندان ناخن جویدن گفته می شود که می تواند عوامل زیادی منجر به این عمل بشود. اغلب اوقات علت ناخن جویدن در کودکان، به ویژه کودکان خردسال تر اضطراب ها و استرس و نگرانی های محیط زندگی کودک است. ولی وقتی مدت زمان انجام این کار طولانی شود، این عمل به صورت عادت در می آید و ممکن است همیشگی دستهای کودک در دهانش باشد. به صورت کلی ناخن جویدن، یکی از راههایی است که کودک می تواند مدتی از اضطراب به دور بوده و به آرامش موقتی دست پیدا کند.

علت اضطراب

علت و ریشه اضطراب های کودکان می تواند به قرار زیر باشد:
۱- عدم توجه به کودک
۲- عدم محبت به کودک
۳- عدم تامین نیازهای جسمانی و یا روانشناختی کودک
۴- مشاجرات والدین
۵- طلاق والدین
۶- فوت یکی از والدین
۷- دیدن عملکرد جنسی والدین
۸- دیدن فیلم های ترسناک
۹- امتحان داشتن
به طورکلی غر زدن بر سر این کودکان و یا سرزنش، توبیخ و تنبیه این کودکان باعث ایجاد اضطراب بیشتر در آنها شده و به تبع آن کودک بیشتر عمل ناخن جویدن را تکرار می کند. اما ببینیم چرا کودک تان ناخن می جود و چطور می توان درمان کرد؟

چه ضرری دارد؟

اگر ناخن جویدن شدید باشد و به انتهای ناخن برسد، باعث ایجاد زخم شده که احتمال ابتلا به عفونت را در کودک بالا می برد.

کمک والدین

در چنین شرایطی بهترین کار برای قدم اول این است که والدین آرامش خود را حفظ کنند و عصبانی نشوند، زیرا عصبانیت والدین اضطراب کودک را بالاتر می برد و عمل ناخن جویدن را تشدید می کند.

علت چیست؟

سعی کنید علت را شناسایی کنید. آیا در زمانی که فرزندتان ناخن هایش را می جود، شرایط دلهره آوری اتفاق افتاده است؟ آیا با همسرتان دعوا کرده اید؟ آیا به فرزندتان بی توجهی کرده اید؟

بنویسید چه زمانهایی ناخن می جود؟

مشاهده و توجه و دقت کنید که کودکتان بیشتر در چه موقعیت هایی ناخن هایش را میجود. برای این کار بهتر است یک دفترچه کوچک همراه خود داشته باشید و در یک جدول زمان، مکان و موقعیت هایی را که فرزندتان به جویدن ناخن هایش می پردازد یادداشت کنید. بعد از گذشت یک هفته الی ۱۰ روز کاملا می توانید متوجه شوید که فرزندتان بیشتر در چه شرایطی دچار اضطراب و نگرانی می شود و ناخن های را می جود. در این حالت راحت تر می توانید مشکل کودک را حل کنید.

ناخن را کوتاه کنید

ناخن های کودک تان همیشه باید کوتاه باشد زیرا ناخن های کوتاه فرصت کمتری را در اختیار کودکان برای جویدن می گذارند.

کودک را دعوا نکنید

به جای آن به او اعتماد به نفس بدهید و اینکه حواسش را در آن زمان به صورت غیر مستقیم به محرک دیگری جلب کنید. کودکتان باید احساس خوبی نسبت به خود پیدا کند. بهترین راهکارهای بالابردن اعتماد به نفس در کودکان را بشناسید و در مرتبه بعدی به جای توهین، تحقیر و تنبیه کودک سعی کنید به صورت غیر مستقیم حواس او را پرت کنید و توجه فرزندتان را به سمت محرک جالب تر جلب کنید.

آموزش غیر مستقیم

بهترین راهکار برای آموزش مسایل مختلف به کودکان زیر ۷ سال، آموزش غیر مستقیم است. آموزش غیر مستقیم یعنی استفاده از احادیث، شعر و قصه گویی. فقط باید مراقب باشید که شخصیت داستانتان خود کودک شما نباشد.

فلفل پاشیدن ممنوع!

راهکار قدیمی و غیر علمی فلفل پاشیدن را از ذهن خود دور کنید.

با او از مضرات ناخن جویدن بگویید

اگر فرزندتان می تواند صحبت کند و حرف زدن را یاد گرفته است و متوجه حرفهای شما می شود (حدود ۵ سالگی به بعد) حتما با او صحبت کنید و از مضرات ناخن جویدن برایش بگویید. اینکه ممکن است بیمار شود و یا دستانش زخم شوند و عفونت کنند و اینکه نهایتا با جویدن ناخن هایشان، ناخن های زشتی را پیدا خواهند کرد.

یک رمز میان کودک و شما

با کودکتان قرار بگذارید که اگر ناخن هایش را به سمت دهانش ببرید، شما یک رمز را به کار می برید. مثل چشمک زدن یا صدا کردن ملایم کودک و یا اشاره آرام به بازوی کودک، و کودک با دیدن این رمز باید به یاد بیاورد که ناخن هایش را نجود.

از تکنیک ستاره دادن استفاده کنید

کودکان علاقه زیادی به برچسب گرفتن دارند. یک جدول تهیه کنید و به دیوار اتاق کودک بزنید. به او بگویید که اگر در طول یک روز ناخن هایش را به دهان نبرد ۵ ستاره یا ۵ برچسب در آخر شب در جدول جایزه می گیرد. اما به ازای هر بار ناخن جویدن یک ستاره یا برچسب او را می گیرید. نهایتا به کودک بگویید به طور مثال اگر برچسب هایت به عدد مشخصی برسد یک جایزه مادی یا معنوی به او می دهید. فقط مراقب باشید که کودکتان به این کار شرطی نشود.

در جمع به او تذکر ندهید

اگر در جمع دیدید کودکتان ناخن می جود هیچ گاه در حضور دیگران به او تذکر ندهید. یا حواسش را پرت کنید یا بدون اینکه جلب توجه دیگران ایجاد شود او را به اتاقی برده و با او صحبت کنید. بعد از صحبت نیز دست فرزندتان را بگیرید و به پیش مهمان ها بر گردید. همچنین به کودکتان نگوید چون ناخن هایت را می خوری دوستت ندارم به او بگویید که دوستش دارید ولی عمل ناخن جویدن او را دوست ندارید.