محمد راعی فرد
اقلیم استان خراسان جنوبی بنا به شواهد تاریخی و علمی اقلیمی است خشک و بد خیم ، آنقدر که خشکسالی و کم آبی دارد، ترسالی و پر آبی ندارد . سالهای سال است که دشت هایش دچار تنش آبی شده اما کسی باور نکرد و نمی کند، سالهاست که چاههای عمیق اش ، هر روز عمیق تر و کم آب تر می شود، سالهای سال است که ذخایر آبی اش به سقوطی خود خواسته در افتاده ، سالهاست که میانگین بارش نزولات آسمانی اش در حال کم و کم تر شدن است. سالهاست که شهرنشینان و روستانشینانش چشم بر آسمان دارند تا قطره ای فرو ریزد ، سالهاست که بسیاری از روستاهایش متروکه شده و ساکنین اش آواره حاشیه های شهرها گردیده اند .
دیری نخواهد پایید که شاهد و ناظر جنگی نو خواهیم بود ، جنگ آب .. ! شاهرگ حیاتی هر موجودی ، چه انسان و چه حیوان، چه گیاه ، منازعه آب از ابتدای تاریخ چالش همیشگی مردم بوده که گاه با قتل و غارت و خونریزی توام بوده است.
آنگاه که آسمان قهر کرد و نبارید و سفره های آب زیر زمینی توان باز یافت و آبدهی شان را از دست دادند و روستاها بسیاری متروکه گردید و شرایط رو به وضعیت هشدار و سپس بحران رسید ، تنها راه را در انتقال آب یافتند ، برخی استان ها که نفوذی داشتند و مردمی حق طلب و نمایندگانی آینده نگر توانستند دولت ها را مجاب کنند که باید برای رهایی استان شان ازفقر آبی و بحران اجتماعی ناشی از آن، آب را از سایر منابع و رودخانه ها و سدها انحراف داد و به محل مورد مناقشه برسانند. آن است که می شود زاینده رودی که گاه قل قل می جوشد و گاه زمین فوتبال بچه ها می شود .
به غیر از چند استان پر آب و پر بارش تقریبا سایر استانها دچار کم آبی و تنش هستند . اما باید براین باور بود که شاید بسیاری از کشورهای دیگر هم این چنین وضعیتی داشته و دارند اما با مدیریت صحیح در نحوه مصرف آب و نهادینه شدن آن در نزد خانواده ها و جامعه باعث شده تا با کمترین هزینه و مصرف بهینه از آب در بخشهای کشاورزی ، صنعت ، معدن و آب شرب بحران را به راحتی مهار کنند.
اما این اتفاق هیچگاه در کشور ما رخ نداد و احتمالا نخواهد داد، چرا که مردم ما هیچگاه آن نگاه راحت طلبانه و عافیت جویانه را با رفتارهای قانون مدارانه اجتماعی و سختگیرانه جابجا نمی کنند ، همواره آنقدر بررفتارهای غیر عرف و منطق پای می فشارند تا بحران را در چهار دیواری هایشان بیابند ، آن هم زمانی که دیگر شاید دیر شده باشد. معنای دیگر این گفتار یعنی فقط منافع شخصی ، منافع عمومی هیچ ربطی به هیچکس ندارد !!! بارها وبارها در مورد بحران خشکسالی و کمبود شدید آب در استان گفته و نوشته شده ، نتیجه اش چه شد؟ تقریبا هیچ! چرا؟ چون افکار عمومی پذیرش و اقعیت را برنمی تابد !
اینکه نجات استان خراسان جنوبی گره خورده به انتقال آب از دریای عمان یا سد دوستی امر مذمومی نیست اتفاقا بسیار هم مفید و شاید تنها راه باقیمانده موجود باشد ، طرحی که بسیاری از استانها را در بر می گیرد، طرحی بسیار گرانقیمت و هزینه بردردراز مدت، هزاران میلیارد تومان باید سرمایه گذاشت تا آب دریای عمان به مقصد برسد که امکان کشاورزی از آن آب برای استانش فراهم نیست ، بلکه بیشتر برای شرب و یا سایر خدمات کاربرد خواهد داشت ، البته انتقال آب از صدها و هزاران کیلومتر دورتر از مقصد، بحثهای کارشناسی دقیقتر و حتی تغییرات زیست محیطی را می طلبد که در این نوشتار فرصتی و مجالی نیست .
اما چندی پیش خبری در خروجی برخی خبرگزاری ها درج شد که بسیار شگفت انگیز و سئوال برانگیز شد، خبر این بود استان خراسان جنوبی از شمول انتقال آب در لیست دولت حذف شد! امید که این خبر تکذیب شود و یا یک شوخی رسانه ای باشد . مگر می شود استانی با این وسعت و با این خشکی و فلاکت در کشاورزی و صنعت از شمول انتقال آب حذف شود !!
اگر چنین شده و صحت خبر تایید گردد ، تازه باید به دنبال چرایی هاو کوتاهی های اشخاص واداراتی بود که با ارائه آمارهای خود ساخته، واقعیت تلخ استان را به گونه ای دیگر نشان دادند تا مسئولین دولتی را به این باور برسانند که این استان دیگر نیاز به انتقال آب ندارد و این انتقال باید به استانهای محروم تر واگذار شود!! مگر از استان خراسان جنوبی محروم ترهم داریم؟ نکند براقیانوسی از آبهای ناپیدا و نام محسوس خفته ایم و خویش بی خبریم ؟! نکند منابع عظیم و جدید آبی کشف گردیده که مردم ازآن بی اطلاع اند ؟! نکند نمایندگان استان خراسان جنوبی در کنار آبشارها و رودخانه های خروشان استان در حال قیلوله اند که طرحی با این ارزش حیاتی از لیست دولت حذف می شود وآنان همچنان درحال سخنرانی های پیش و پس از دستور مجلس اند ؟! رسانه های مکتوب استا ن را چه می شود که اینگونه راحت و بی خیال از کنار امری به این مهمی و حیاتی به راحتی نوشیدن یک لیوان آب می گذرند و خویش را در محاق آسفالت کوچه و خمیری نان فلان محله در افکنده اند !! نام این سکوت به نظر شما نشأت گرفته از فرهنگ بالای منطقه است ؟!نامش آیا بزرگواری مردم این دیار است!؟ نامش آیا دریادلی مردم خونگرم و همیشه در صحنه استان است؟! مسئولان محترم پاسخگو باشند که چگونه این اتفاق افتاد ؟ با نامه نگاری و مماشات نمی توان پاسخ افکارعمومی را داد همانگونه که تاکنون اینگونه بوده، بی مسئولیت گذشتن از کنارخبری این چنین مهم ، ظلم و خیانتی است به آینده استان خراسان جنوبی که ماهی ای را می ماند که از آب برون افتاده و دهان باز و بسته می کند برای جرعه ای آب … زنگ خطر نواخته شده ، باید منتظر خود خطر بود.