وبسایت روزنامه امروز خراسان جنوبی
ورودی هر شهری به عنوان پیشانی آن شهر مورد توجه و دقت مسافران و رهگذران است که باید نسبت به زیباسازی و بهسازی آن اقداماتی اساسی صورت بگیرد. بنابراین ورودی هرشهر باید طبق ضوابط شهری به گونه ای طراحی شود که با جذابیت تمام نشان دهنده ویژگی های آن شهر باشد. اهمیت ورودی های شهر آن قدر مهم است که هر ورودی با نماد و ویژگی های خاص خود می تواند ایجاد حس تعلق و هویت در میان ساکنان و تازه واردان به شهر را ایجاد کند. اما متاسفانه تاکنون برای ورودی ها و خروجی های شهربیرجند هیچ گونه اقدام اساسی که به جدیت پیگیری شود صورت نگرفته است. هر چند که نمی توان منکر اقدامات صورت گرفته بود به ویژه در ورودی شهر بیرجند از سمت مشهد و زاهدان بود اما در واقع بیشتر این تلاش ها در راستای رنگ آمیزی جداول و بهبود وضعیت فضای سبز بوده تا طراحی و نصب المانی که نشاندهنده پیشینه تاریخی و فرهنگی شهرمان بیرجند باشد و با اندکی توجه به وضعیت ورودی بیرجند ازسمت کرمان و خوسف نیز هر بیننده ای متوجه می‌شود که وضعیت مناسبی ندارد چرا که ورودی و خروجی هر شهر به عنوان اولین و آخرین سکانسی است که مخاطب با آن مواجه می شود و در واقع به نوعی فرهنگ و هویت ملی مردم آن شهر را به نمایش می گذارد. لذا توجه مسئولان ذیربط نسبت به مبادی ورودی شهر و تدوین راهکارهایی برای زنده کردن مفهوم ورود به شهر، ضروری به نظر می رسد.
پشت هر طراحی باید هویت وطرز فکری نهفته باشد
خبرنگار ما برای تهیه گزارشی در این زمینه به سراغ عضو هیات علمی گروه هنر اسلامی دانشگاه بیرجند رفته تا ببیند در طراحی ها و نصب المان های شهری بویژه ورودی های یک شهر چه مواردی باید مد نظر قرار گیرد .خانم پایدار فر در گفت وگو با خبرنگار ما گفت: برای خلق آثار هنری، فرهنگی، اسلامی ومذهبی و بومی و منطقه ای ما در کنار آموختن طراحی به دانشجویان طرز فکر هم به آنها می دهیم یعنی باید آثارشان طوری طراحی شوند که هویت دار باشند و پشتش طرز فکری نهفته باشد و تحقق این هدف جز با شناختن فرهنگ منطقه و عناصر فرهنگی آن برای ارائه بهترین الگو امکان پذیر نیست.
نبود طراحی مطابق الگوهای ایرانی اسلامی و بومی
در فضای شهر بیرجند
وی با تطبیق این موضوع بر فضای شهربیرجند با بیان اینکه چنین خلایی در شهر مشاهده می‌شود ،افزود: نبود طراحی درست مطابق الگوهای فرهنگ ایرانی اسلامی و بومی در فضای شهر و همچنین در ورودی های بیرجند کاملا مشهود است.وی ادامه داد: شاید در مورد کلان شهری مانند تهران نتوان ازعناصر بومی برای طراحی فضای شهری زیاد بهره جست اما در مورد بیرجند با پیشینه فرهنگی و قدمت تاریخی که دارد و زیاد از آن در محافل صحبت می شود می‌توان استفاده لازم را برد.
ورودی های بیرجند خالی ازطرح های تاریخی شهر
وی در مورد وضعیت ورودی های شهربیرجند گفت: بیرجند سه ورودی شامل مسیر زاهدان ،کرمان ومشهد را دارد که فضای ارتباطی این مسیر فرودگاه و ترمینال است و اگر توریست و گردشگری وارد شهر شود هیچ طرح ، ایده و حجم خاصی که نشان دهنده قدمت تاریخی و فرهنگی این شهر باشد را مشاهده نمی کند. عضو هیات علمی گروه هنر اسلامی دانشگاه بیرجند افزود: وقتی از سمت مشهد وارد بیرجند می شوی تا رسیدن به بلوار ورودی ترمینال المانی مشاهده نمی کنی و فقط در آنجا یک المان بزرگ که یک فرد با چندین چمدان است را می بینی که بیشتر نشاندهنده سفر و خارج شدن از شهر است تا کسی که می خواهد وارد شود و در واقع این المان یکطرفه است .
جای خالی تندیس بزرگان بیرجند در فضای شهری
پایدارفر ادامه می دهد: شهر بیرجند شاعران ،عارفان و خوشنویسان برجسته ای دارد که تعدادشان کم نیست ولی از این قابلیت ها در فضای شهری استفاده نشده است و علاوه براین بیرجند مدرسه شوکتیه را دارد که عنوان سومین مدرسه در ایران را از آن خود کرده و دانشگاه بیرجند با قدمت و اساتید و بزرگان علمی را دارد اما از هیچ کدام از این ظرفیت ها در طراحی ها استفاده نشده است. وی به بناهای تاریخی شهر بیرجند مانند باغ اکبریه که قدمت چندین هزار ساله دارد اشاره کرد و اظهار داشت: از این ظرفیت ها نیزدر طراحی های شهری بصورت حجم سازی می توان بهره جست تا کسی که برای اولین بار وارد شهر بیرجند می شود هر چند بصورت عبوری با دیدن این طراحی ها برای همیشه این اثر در ذهنش ماندگار بماند.
استفاده از ظرفیت فرش بافی استان در طراحی ها
وی به ظرفیت فرش بافی و هنر گلیم بافی منطقه به عنوان یک ظرفیت دیگر برای بهره گرفتن در طراحی های شهری اشاره کرد و اذعان داشت: ما در جهان در فرش بافی مشهور هستیم که می توان ازاین ظرفیت در معرفی شهر و استانمان در قالب المان بهره بگیریم. وی از بیرجند و خراسان جنوبی بعنوان جنوبی ترین قطب فرهنگی خراسان یاد کرد و گفت: با وجود اینکه ما با یک اختلاف چند ساعته وارد مشهد می‌شویم از همان ابتدای ورودی یعنی پایانه شاهد انبوه تزئینات فضای شهری ،تصاویر هنری ،خوشنویسی ،اشعار، انواع نقوش هنری وگره سازی های معماری،نقوش انتزاعی وابسته به هنر اسلامی و طراحی های تزئینی جالب واقع گرایانه مانند سبد میوه و یا پرنده در حال پرواز و.. هستیم که در بیرجند این ها دیده نمی شود. وی ازعدم توجه به رنگ در طراحی های شهری بیرجند که منطقه خشک وکویری است انتقاد کرد و افزود: شهر بیرجند درختان کاج بلندی دارد که در تمام سال به همین شکل هستند و رنگ و بویی به شهر نمی دهند و برای مردم و دانشجویان این فضا خسته کننده است بنابراین استفاده ازالمان های هنری درست و با مفهوم که رنگ آمیزی شاد و با نشاطی داشته باشد ضروری به نظر می رسد که این خلا در بیرجند حس می شود.
برنامه ریزی بلند مدت در طراحی های شهری
عضو هیات علمی گروه هنر اسلامی دانشگاه بیرجند تصریح کرد: ما در ایام نوروز اتفاقات را در طراحی های شهری شاهد هستیم که موقتی است درحالیکه باید برای این موضوع برنامه ریزی بلند مدت داشت.
انتقاد فرماندار و نماینده بیرجند ازوضعیت نامناسب
ورودی های بیرجند
فرماندار بیرجند ونماینده مردم بیرجند، درمیان و خوسف در مجلس نیز در اولین جلسه شورای اداری شهرستان بیرجند در سال جاری با انتقاد از وضعیت نامناسب ورودی های شهر بیرجند از شهرداری و اداره راه و شهرسازی خواسته اقدامات لازم را در این زمینه در دستور کار قرار دهند. البته لازم به ذکر است که ناصری قبل از این نیزبارها به طور مثال در ستاد هماهنگی خدمات سفر شهرستان قبل از سال ۹۵ نیز به این قضیه انتقاد کرده و گفته : شهرداری در این زمینه مسئول است. این درست نیست که ما مسئول باشیم و میهمانان شهرهای دیگر به ما در این رابطه تذکر دهند. معاون عمرانی فرماندار بیرجند نیز در گفت و گو با خبرنگار ما در این زمینه با اشاره به اینکه در بهسازی و زیباسازی ورودی های هر شهری آیتم های زیادی مد نظر باید قرار بگیرد ،گفت: در زیبا سازی ورودی های شهری مباحث عمرانی مانند فضای سبز، مبلمان شهری، ساماندهی واحدهای مجاور مستقر شده در ورودی شهر،مباحث ترافیکی و … مد نظر است. مهندس رونقی افزود: ورودی یک شهر می تواند نشان دهنده ویژگی های اجتماعی و فرهنگی آن شهر باشد و در طرح جامع مصوب شده محدوده شهر بیرجند نیز مشخص شده است.وی ادامه داد: ورودی شهر بیرجند از سمت زاهدان با اعتبارات فرمانداری و پیگیری های راه و شهرسازی ساماندهی شده است ولی از سمت کرمان و جاده خوسف میدان آیت ا… عبادی نیاز به بازسازی دارد و جزو محدوده شهری به شمار می رود.
اقدامات شهرداری برای زیبا سازی
ورودی های شهر کافی نیست
وی با اشاره به اینکه حاشیه مسیر جاده از این قسمت وضعیت مناسبی ندارد و جداول نیاز به رنگ آمیزی دارد ،ادامه داد: اقدامات شهرداری کافی نبوده و باید بهسازی این ورودی در دستور کار قرار گیرد.معاون عمرانی شهرداری بیرجند افزود: رسیدگی به وضعیت روشنایی ورودی های شهر و مسیر جاده ها نیز ضروری است که با همکاری راه و شهرسازی و اداره برق بخشی از روشنایی جاده مشهد کار شده و مشکل تا حدودی برطرف شده است .
گردشگران و مردم از ورودی های
شهر گلایه مندند
رونقی تصریح کرد: قریب به اتفاق گردشگران و مردم از ورودی های شهر بیرجند گلایه مند هستند و هر چند که ما منکر اقدامات صورت گرفته نیستیم اما این اقدامات نشان از وضعیت مناسب ورودی های شهر بیرجند ندارد .
عدم تخصیص اعتبار در سال ۹۴ بهسازی
ورودی شهر را ازسمت غرب به تاخیر انداخت
شهردار بیرجند نیز در جلسات مختلف به بهسازی وزیباسازی ورودی شهر بیرجند از سمت فرودگاه در سال گذشته اشاره کرده و معتقد است که در این قسمت، شهرداری با گلکاری بلوارامام رضا (ع) و نصب آیلندهای لازم به وظیفه اش برای زیباسازی این قسمت از ورودی شهر عمل کرده است. دکتر مدیح در مورد وضعیت ورودی شهر بیرجند از سمت خوسف به خبرنگار ما گفت: به‌رغم مشکلات و فشار مالی که بر شهرداری متحمل است در سال ۹۵ به سازمان پارک ها و فضای سبز بهسازی ورودی شهر بیرجند از سمت خوسف را ابلاغ کرده ایم تا میدان آیت ا… عبادی که میدان بزرگی است و حدود ۲۶ هزار متر مربع وسعت دارد و بلوار شهدای عبادی برای زیبا سازی در دستور کار قرار گیرد. وی با بیان اینکه این قسمت از ورودی شهر فقط تا آتش نشانی جزو محدوده فعالیتی شهراری می باشد، افزود: امید است با همکاری اداره راه و شهرسازی امسال اتفاقات خوبی در این ورودی صورت گیرد.
تا وضعیت مطلوب فاصله داریم
وی در پاسخ به خبرنگار ما در مورد ارزیابی اش از وضعیت ورودی های شهر بیرجند اظهار داشت: هر چند اقدامات خوبی در چند سال گذشته برای بهسازی و زیبا سازی ورودی های شهر بیرجند صورت گرفته اما هنوز تا رسیدن به وضعیت مطلوب فاصله داریم. شهردار بیرجند با بکار بردن این عبارت که هنوز وضعیت ورودی های شهر بیرجند نمی توان گفت که مناسب است ،ادامه داد: برای بهبود این وضعیت اداره راه نیز باید همکاری لازم را داشته باشد. مدیح تصریح کرد: هرچند محدوده شهر بیرجند و حوزه فعالیتی شهرداری نیز مشخص است اما ما بی تفاوت نخواهیم بود و در زیبا سازی ورودی های شهر همکاری خواهیم داشت.
محدودیت منابع درآمدی شهرداری
رئیس شورای شهر بیرجند از آمادگی شهرداری برای ساماندهی ورودی های شهر بیرجند با همکاری راه و شهرسازی خبرداد و گفت: از سمت کرمان وخوسف تا آتش نشانی جزو محدوده شهری و ازوظایف شهرداری است. زنگویی ادامه داد: در چند سال گذشته برای نصب المان در ورودی های شهربیرجند مباحثی مطرح شد و پیگیری هایی صورت گرفت اما به نتیجه نرسید.وی تصریح کرد: بودجه شهرداری محدود است و ما به این لحاظ در رده ۳۱ کشور قرار داریم بنابراین کسانیکه از وضعیت ورودی های شهر انتقاد دارند پیشنهاد هم بدهند که چه باید کرد چون با اعتبارات موجود نمی توان کار زیادی صورت داد.
سال گذشته ورودی شهر ازسمت مشهد زیباسازی شد
مدیر عامل سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری بیرجند در گفت و گو با خبرنگار ما گفت: ورودی شهر بیرجند از سمت بلوار امام رضا (ع) حد فاصل تقاطع شهید ناصری تا تقاطع صیاد شیرازی زیباسازی شده است و شهرداری برای این ورودی در سال جاری برنامه ای نخواهد داشت.
اعتبار ۵۰۰ میلیون تومانی برای بهسازی ورودی شهر
ازسمت خوسف درسال جاری
انصاری فرد در مورد وضعیت ورودی شهر بیرجند از سمت غرب نیز توضیح داد که در سال گذشته برای بهسازی این ورودی اعتباری پیش بینی شده بود که محقق نشد و کار به سرانجام نرسید و در سال جاری نیز اعتبار ۵۰۰ میلیون تومانی در بودجه شهرداری برای این قسمت پیش بینی شده که امید است در صورت تخصیص این بهسازی در دستور کار قرار گیرد.وی ادامه داد: در این عملیات قرار است میدان آیت ا… عبادی و بلوار شهدای عبادی بهسازی شود که شامل نورپردازی ،آبنما ،گلکاری و سنگ کاری بخش باقیمانده از ضلع شمالی می باشد چرا که قبل از این برای بهسازی این ضلع ۸۵ میلیون تومان هزینه شده است.رئیس کمیسیون عمرانی شورای شهر بیرجند نیز با اشاره به اینکه اعتبارات شهری به حداقل رسیده است ،گفت:کمبود اعتبارات مانعی برسر راه اجرایی ساختن بسیاری از پروژها به شمار می رود.
ضرورت نصب المان‌های تاریخی در ورودی شهر بیرجند
لازم به ذکر است که عضو انجمن مجسمه سازان ایران در سفرش به بیرجند و در گفت وگو با خبرنگاران بر ضرورت نصب المان‌های تاریخی در ورودی شهر بیرجند تاکید کرده است. علیرضا قدمیاری که دارای آثار فاخری در داخل و خارج کشور است، معتقد است که یکی از موارد مهمی که مسئولان باید به آن توجه داشته باشند، احداث ورودی شهر با یک نماد جامع که در یک نگاه هویت تاریخی بیرجند و مسائل مردم شناسی آن را نشان دهد، است. وی ادامه می دهد: برای شهر بیرجند می توان فضاهایی جانمایی کرد تا از هر سمت که مسافر وارد بیرجند می شود بتواند خستگی بگیرد و از فضای شهر لذت ببرد و هم چنین در ورودی و خروجی های شهر می توان موزه هایی از سرداران جنگ، مفاخر ادبی و مشاهیر تاریخی تعریف کرد.
